Historia i kultura

Kto wydał polecenie zniszczenia akt Służby Bezpieczeństwa ?

<p>Masową likwidację akt Służby Bezpieczeństwa rozpoczęto w drugiej połowie 1989 roku, a zakończono&nbsp;31 stycznia 1990 r. Zniszczone dokumenty dotyczyły&nbsp;przede wszystkim rozpracowywania przez tajną służbę Kościoła i opozycji. Odnalezione&nbsp;w łódzkim archiwum <a href="http://www.ipn.gov.pl/">Instytutu Pamięci Narodowej </a>dokumenty wskazują, że polecenie niszczenia akt SB w całym&nbsp;kraju wydało kierownictwo&nbsp;resortu bezpieczeństwa, w tym gen. Kiszczak &#8211; czytamy w artykule historyka Radosława Petermana. </p>

Jak podkreśla Peterman w artykule pt. „Rozkaz – zniszczyć!”, zamieszczonym w najnowszym biuletynie IPN (nr 1-2/2006), niszczenie akt SB rozpoczęło się we wrześniu 1989 r.  Decyzję o paleniu akt dotyczących inwigilacji Kościoła podjęto - jak dowodzi autor - za zgodą ówczesnego wiceministra MSW gen. Henryka Dankowskiego. Akcja miała na celu zatarcie śladów zwalczania duchowieństwa przez aparat bezpieczeństwa.

Równocześnie tajne służby likwidowały akta dotyczących zwalczania opozycji antykomunistycznej. Jak zaznacza Peterman, większość zachowanych do dziś dokumentów bezpieki nie wskazuje ówczesnego szefa MSW gen. Kiszczaka jako osoby wydającej polecenie niszczenia akt.

Autor artykułu dotarł do dokumentów w łódzkim IPN, które przemawiają za tezą, że to sam gen. Kiszczak wydał polecenie niszczenia akt. W piśmie zastępcy naczelnika Wydziału XIII Biura „B” MSW płk Stanisława Machnickiego z końca września 1989 r. czytamy: „zgodnie z poleceniem Ministra Spraw Wewnętrznych (czyli gen. Kiszczaka – PAP) uprzejmie proszę o niezwłoczne przejrzenie za ostatnie co najmniej 10 lat dokumentów dotyczących tzw. opozycji, która została zalegalizowana, oraz ich zniszczenie”.

Kolejna fala palenia teczek nastąpiła już w listopadzie 1989 r. zaraz po szyfrogramie gen. Kiszczaka o likwidacji departamentów III, IV, V i VI i przekształceniu ich w nowe departamenty. Większość oficerów SB zrozumiała ten szyfrogram jako rozkaz  niszczenia akt. Nie można wykluczyć, że takie były intencje rozkazu Kiszczaka, ale brak na to bezpośrednich dowodów.

Tempo palenia teczek spadło pod koniec stycznia 1990 r., przede wszystkim z powodu ujawnienia tego procederu przez „Gazetę Wyborczą”. Po publikacjach prasowych gen. Kiszczak wydał - 31 stycznia 1990 r. - decyzję o zakazie niszczenia dokumentów w resorcie spraw wewnętrznych. Wiadomo jednak, że nie wszyscy zastosowali się do tego zakazu i palenie akt kontynuowano przez kolejne miesiące.

PAP – Nauka w Polsce, Szymon Łucyk 
 
we    

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 14.04.2021. Złota Kaplica z grobowcem Mieszka Pierwszego i Bolesława Chrobrego w bazylice archikatedralnej Św. Apostołów Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. PAP/Jakub Kaczmarczyk

    Poznań/Ekspozycja „Bolesław Chrobry z Poznania po władzę i koronę” w Muzeum Archeologicznym

  • 24.01.2017 PAP/Paweł Supernak

    Stolica/ Nowa wystawa "Kim jesteś, Mario?" w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie - od środy

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera