Polscy fizycy opracowali unikatową technologię produkcji
niebieskiego lasera i chronią ją sześcioma międzynarodowymi
patentami. Tymczasem ostatnio w prasie pojawiły się artykuły sugerujące, że w Polsce nie udało się stworzyć "niebieskiej" gałęzi przemysłu i nawiązujące do  przytaczających (nieoficjalnych) wyników kontroli NIK. Wynika z nich, jakoby Izba oceniła, że już dawno należało wstrzymać finansowanie tego projektu.

Na konferencji dyrektor Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, prof. Sylwester Porowski, zaprezentował ocenę NIK, w której nie było opisywanych przez prasę krytycznych uwag na temat prac prowadzonych w Instytucie.

Organizatorzy konferencji podkreślali, że atutem Polaków jest możliwość wytwarzania najdoskonalszych kryształów azotku galu, co daje szansę uzyskiwania niebieskich laserów o najwyższej mocy na świecie. Jedynym na świecie konkurentem Polaków w sprzedaży tego typu laserów jest japońska firma Nichia, która ma powody obawiania się o swoją dominującą pozycję.

"Rok 2005 jest przełomowy. Pokazuje, że osiągnięcia Japonii - światowego lidera w niebieskiej optoelektronice w zakresie mocy optycznej laserów niebieskich - mogą być przekroczone przez Polskę" - podkreśla prof. Porowski.

Można się obawiać, że sytuację w polskiej nauce wciąż najlepiej ilustruje powiedzenie: "Chcieliśmy jak najlepiej, a  wyszło jak zawsze" - mówi reżyser Krzysztof Zanussi. Znany reżyser, z wykształcenia fizyk, poproszony został przez swoich byłych kolegów ze studiów o poprowadzenie konferencji.

Jak wyjaśnia dr Izabela Grzegory z Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, wszystkie technologie półprzewodnikowe (a takie stosowane są w produkcji laserów) opierają się na doskonałych kryształach. Polskie trzydziestoletnie doświadczenia w tej dziedzinie pozwoliły na opracowanie technologii, która obecnie szybciej postępuje niż technologia japońska. Tajemnica kryje się we właściwym doborze temperatury i ciśnienia w procesie tworzenia kryształów.

Obecny na konferencji prof. Jerzy Kołodziejczyk z Instytutu Fizyki PAN sugeruje, że krytyka może mieć znamiona sterowanego ataku. "Nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, skąd bierze się ta niechęć prasy w stosunku do prowadzonych w instytucie prac, muszę jednak przytoczyć słowa prof. Bogdana Mroziewicza z Instytutu Technologii Elektronowej. W ubiegły czwartek na posiedzeniu Rady Naczelnej Instytutu Fizyki PAN powiedział on, że posiada informacje, iż firma Nichia wynajęła polska spółkę, która miałaby monitorować działalność Instytutu Wysokich Ciśnień PAN" - mówi prof. Kołodziejczyk.

Prof. Dietl z Instytutu Fizyki PAN za paradoks uznał fakt, że zaatakowano projekt, który po pierwsze odniósł tak duży sukces, a po drugie - spełnia trzy podstawowe zadania nauki: wzbogaca wiedzę, kształci zdolnych młodych ludzi i przynosi pomoc gospodarce.

Opracowanie technologii produkcji niebieskiego lasera znalazło się w Programie Rządowym "Rozwój Niebieskiej Optoelektroniki 2000-2004".

Niebieski laser zawdzięcza swiją nazwę kolorowi światła, jakie emituje, co wiąże się z długością wysyłanej fali światła. Jest ona krótsza niż w powszechnie znanym czerwonym laserze. Niebieski laser znajduje zastosowanie w diagnostyce i zwalczaniu zmian nowotworowych, monitorowaniu zanieczyszczeń środowiska, a także projekcji obrazów o wysokiej rozdzielczości.

PAP - Nauka w Polsce, Paweł Wilczkowski
reo