Zawarte w niepozornych roślinach substancje mogą być przydatne na przykład w zwalczaniu pasożytów i wirusów, a nawet nowotworów. Przeciwmalaryczna artemizyna pochodzi z chińskiej rośliny Artemisia annua, zaś stosowana w leczeniu białaczki winkrystyna - to alkaloid barwinka (Vinca maior).

Poszukiwanie leczniczych roślin w dżungli przypomina szukanie igły w stogu siana, choć dużą pomocą jest tubylcza naturalna medycyna. Jednak Todd Capson, entomolog ze Smithsonian Tropical Research Institute w Panamie odkrył, że wiele owadów żeruje właśnie na takich roślinach - a w dodatku lubią się tym chwalić.

Biologicznie czynne związki występujące w roślinach często są trujące w dużych dawkach, toteż przesycone nimi owady starają się ostrzec drapieżców, że nie warto ich atakować. Stąd jaskrawe barwy - zwłaszcza czerwona i żółta - występujące na przykład u niektórych chrząszczy. Podczas badań w terenie takie owady znajdywano na 9 z 10 okazów rośliny znanej z leczniczego działania, podczas gdy podobnie wyglądające nieaktywne rośliny były odwiedzane tylko w 4 na 10 przypadków. Także liczba owadów na liściach jednej leczniczej rośliny była niemal 4 razy większa niż w przypadku rośliny bez leczniczej aktywności.

Zdaniem Capsona jego prace powinny ułatwić zadanie poszukiwaczom nowych roślin leczniczych i dać nowe argumenty obrońcom tropikalnych lasów. Oczywiście znalezienie rośliny, którą lubią kolorowe żuczki nie oznacza jeszcze końca poszukiwań - zbadanie aktywnych substancji i ocena ich leczniczego działania może trwać wiele lat. PMW

PAP - Nauka w Polsce

bsz