Informację na ten temat podaje internetowa wersja pisma "Archives of Neurology".

Choroba Alzheimera jest schorzeniem zwyrodnieniowym tkanki nerwowej mózgu. Objawia się demencją, czyli osłabieniem pamięci i innych zdolności intelektualnych oraz do zmianami osobowości.

Do rozwoju schorzenia przyczynia się powstawanie w mózgu patologicznych struktur - tzw. płytek starczych będących złogami związku o nazwie beta-amyloid. Powodują one obumieranie komórek nerwowych. Na dzień dzisiejszy, jedynym wiarygodnym sposobem na potwierdzenie obecności płytek jest analiza tkanki nerwowej pobranej w czasie biopsji mózgu lub podczas sekcji po śmierci pacjenta.

Ale biopsja mózgu jest procedurą inwazyjną i trudną, dlatego naukowcy ciągle pracują nad rozwojem nowych metod, które pozwoliłyby wcześnie wykrywać zmiany typowe dla alzheimera i szybko podejmować leczenie. Dzięki nim można by również śledzić efektywność nowoczesnych terapii tej choroby.

Duże nadzieje wiąże się z radioaktywnym barwnikiem, który opracowali badacze z Uniwersytetu w Pittsburgu - tzw. Pittsburgh Compound B. Po wstrzyknięciu do krwi, związek ten wędruje do mózgu, gdzie łączy się z beta-amyloidem tworzącym płytki starcze. Płytki można następnie obserwować przy pomocy tomografii komputerowej PET.

Wcześniejsze badania wskazywały, że przy użyciu Pittsburgh Compound B można wykrywać nasilone zmiany patologiczne w mózgach pacjentów z alzheimerem. Zdarza się jednak, że osoby, u których są one obecne czują się dobrze i nie mają żadnych objawów tego schorzenia, takich jak zaburzenia pamięci czy zmiany osobowości. Dlatego przydatność tego barwnika w diagnostyce choroby Alzheimera jest ciągle sprawdzana eksperymentalnie.

Naukowcy z Uniwersytetu w Kuopio w Finlandii przeprowadzili badania w grupie 10 pacjentów, którzy mieli łagodną demencję. U wszystkich wykonano biopsję kory czołowej mózgu ze względu na podejrzenie wodogłowia normotensyjnego, czyli zwiększenia objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w komorach mózgu. Łagodna demencja może być zarówno wczesnym objawem choroby Alzheimera, jak i wodogłowia normotensyjnego.

Analiza tkanek wykazała, że sześciu badanych miało płytki amyloidalne w tkance nerwowej, a pozostałych czterech nie miało zmian typowych dla choroby Alzheimera.

Następnie pacjentom wstrzyknięto Pittsburgh Compound B, a ich mózgi zbadano z użyciem tomografii komputerowej.

Okazało się, że w mózgach osób, u których wcześniej stwierdzono obecność płytek amyloidalnych gromadziło się więcej tego znacznika niż u osób, które nie miały złogów beta-amyloidu.

Praca ta dowodzi, że Pittsburgh Compound B może być stosowany do wykrywania obecności płytek amyloidalnych w mózgach pacjentów z pogorszoną sprawnością intelektualną. Zdaniem autorów badań, ta nieinwazyjna metoda mogłaby nawet pomóc wykrywać zmiany we wczesnym stadium choroby Alzheimera, gdy brak jeszcze jej objawów klinicznych. Innym potencjalnym jej zastosowaniem może być monitorowanie skuteczności leków stosowanych w celu rozpuszczenia złogów beta-amyloidu. Naukowcy zaznaczają jednak, że zanim będzie to możliwe czeka ich jeszcze wiele mozolnej pracy. JJJ

PAP - Nauka w Polsce

bsz