Stwardnienie rozsiane (SM) to choroba nieuleczalna, ale nowoczesne leki potrafią opóźnić jej postęp w początkowym stadium. Bez refundacji niewiele osób można jednak leczyć ze względu na koszty.

Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex, SM) to jedna z najczęstszych przewlekłych chorób neurologicznych. Pierwsze objawy pojawiają się zwykle między 20. a 40. rokiem życia, ale najczęściej choroba atakuje osoby w wieku 30-35 lat. Jest nią dotkniętych 30-100 osób na 100 tysięcy, częściej kobiety. Nie jest dziedziczna ani zaraźliwa.

Przyczyny SM nadal nie są do końca poznane. Układ immunologiczny zaczyna atakować zdrową osłonkę mielinową włókien nerwowych w substancji białej półkul mózgowych i rdzenia kręgowego. Upośledza to przewodzenie impulsów nerwowych.

Pojawiają się zaburzenia ruchu, mowy, słuchu. Chorzy odczuwają osłabienie mięśni, kończyn dolnych i górnych, szczególnie dłoni. Choroba przebiega z okresami zaostrzeń i częściowej poprawy, ale w dłuższej perspektywie prowadzi do inwalidztwa, choć zwykle nie skraca życia. Około 70 procent chorych cierpi na depresję.

Podstawą rozpoznania jest badanie neurologiczne, uzupełniają je badania czynnościowe - jak potencjały wywołane (pomiar reakcji układu nerwowego na bodźce) czy rezonans magnetyczny.

Szczególnie szybko postępuje SM u osób młodych - od 20 do 40 roku życia. Im właśnie można pomóc, podając lek modulujący działanie układu odpornościowego - interferon beta.

Niestety, leczenie jednej osoby kosztuje ponad 1000 euro miesięcznie i musi trwać latami. Spośród około 60 tys. Polaków chorych na SM do leczenia kwalifikuje się około 2000.

W odróżnieniu od Niemiec, Węgier czy Albanii, w Polsce leczenie interferonem beta jest refundowane tylko w niektórych regionach. Przeprowadzona wśród Polaków ankieta wykazała, że około 97 procent jest za tym, by leki na SM - podobnie jak onkologiczne - były refundowane przez państwo.

* Nauka w Polsce - Paweł Wernicki *

Data publikacji: 8 czerwca 2004