"Zawsze przed działaniami oblężniczymi wysyłano w kierunku twierdzy rozpoznanie, na ogół w dużej sile ok. dwóch batalionów. Takie rozpoznanie usiłowało nagłym atakiem wedrzeć się do twierdzy" - powiedział PAP Remigiusz Kamiński - scenarzysta, reżyser i głównodowodzący obu armii biorących udział w inscenizacji.

Scenariusz bitwy zakładał, że Prusacy - za pomocą działań wywiadu - dowiedzieli się o zbliżających się wojskach Napoleona, i przygotowali na Francuzów zasadzkę. Ci jednak - po 40 minutowej bitwie - wyszli z pułapki zwycięsko i zmusili załogę pruską do wycofania się do fortu.

Ostatecznie - co wiadomo ze źródeł historycznych - Nysa została zdobyta po trwającym 114 dni ostrzale artyleryjskim. Francuska artyleria zdecydowała się nie marnować amunicji na pruskie fortyfikacje, napoleońscy ogniomistrze skupili się na zamieszkanej części Nysy.

"Francuzi podciągnęli pod Nysę ogromny park artyleryjski, i zamiast skupić się na próbach przełamania obwałowań, rozpoczęli bombardowanie miasta. Chcieli złamać morale mieszkańców i załogi i obrócili miasto w gruzy" - podkreślił Kamiński, na co dzień emerytowany kapitan nieistniejących dziś Wojsk Ochrony Pogranicza.

Do ostrzału Nysy wykorzystywano m.in. moździerze kalibru ok. 30 cm. "Pocisk z takiej broni miał średnicę piłki futbolowej, gdy wybuchł czynił ogromne spustoszenie" - wyjaśnił reżyser bitwy.

Zdaniem Kamińskiego tak długa obrona Nysy była na owe czasy fenomenem. "Sława wojsk napoleońskich była tak duża, że pruskie twierdze padały jedna po drugiej. Samo imię cesarza Francuzów powodowało wielką demoralizacje wojsk pruskich" - podkreślił.

Nyska bitwa organizowana jest od 2001 roku. Na przyszły rok organizatorzy zapowiadają przyjazd ponad tysiąca uczestników. "Będzie to największa taka inscenizacja w Europie" - oceniła rzeczniczka nyskiego Urzędu Miasta, Edyta Bednarska-Kolbiarz. JSZ

PAP - Nauka w Polsce

kap