Na Uniwersytecie w Lejdzie przeprowadzono nietypowy eksperyment. Profesor Bas Haring, znany filozof i wykładowca technologii medialnych, postanowił całkowicie przekazać swoje obowiązki promotorskie sztucznej inteligencji. Studentka, której pracę nadzorował, korzystała wyłącznie z narzędzi AI przy wyborze tematu, planowaniu badań oraz pisaniu tekstu. Ostatecznie stworzyła program analizujący zdjęcia paznokci pod kątem nawyku obgryzania, a drugą część pracy poświęciła refleksji nad rolą AI jako promotora.

Wnioski studentki były jednoznaczne: sztuczna inteligencja sprawdza się jako praktyczny doradca, pomagając w planowaniu, wyszukiwaniu źródeł i redagowaniu tekstów. Brakuje jej jednak zdolności motywowania oraz egzekwowania postępów. „AI nie może zastąpić ludzkiego kontaktu” – przyznał Haring dla dziennika „de Volkskrant”, dodając, że studentka odczuwała brak presji typowej dla relacji z promotorem.

Eksperyment wzbudził debatę na holenderskich uczelniach. Część wykładowców, jak Haring, uważa, że AI odciąży kadrę akademicką w rutynowych zadaniach i stanie się nieuniknionym elementem dydaktyki. Inni ostrzegają, że zbyt szerokie wykorzystanie takich narzędzi może osłabić krytyczne myślenie studentów i zwiększyć ryzyko plagiatu.

W czerwcu grupa profesorów z różnych uczelni opublikowała list otwarty, w którym wezwała do wstrzymania włączania AI do szkolnictwa wyższego. Ich zdaniem brak kontroli nad błędami i uprzedzeniami algorytmów może podważyć jakość kształcenia. „To nienaukowe” – oceniła Felienne Hermans z Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie.

Mimo kontrowersji Haring zapowiedział, że zamierza dalej eksperymentować i sporządzić listę zadań, które jego zdaniem mogą być bezpiecznie przekazywane AI. „Rolą promotora pozostanie ostateczna ocena pracy i wsparcie człowieka, ale większość technicznych czynności AI wykona szybciej i taniej” – stwierdził.

Z Amsterdamu Patryk Kulpok (PAP)

pmk/ bar/