Jak tłumaczy współautor badań dr Elias Sayour z University of Florida, szczepionka, która jest testowana na ochotnikach, „aktywuje układ immunologiczny jak tylko w organizmie się pojawi cokolwiek groźnego, by rozpoznać i odrzucić komórki nowotworowe”.

Jego zdaniem jest szansa, że preparat ten będzie wykazywał działanie uniwersalne, chroniące przed różnymi nowotworami u wielu pacjentów. Zależeć to będzie jednak od zdolności szczepionki do „rozpoznania i odrzucenia wszystkich rodzajów nowotworów”.

Komórki nowotworowe potrafią się ukryć przed układem immunologicznym, dzięki czemu mogą się rozwijać i rozprzestrzeniać w całym organizmie. Najnowsze metody, takie jak immunoterapia albo tzw. leki immunokompetentne, są tak zaprojektowane, by odblokować układ odpornościowy do walki z komórkami nowotworowymi.

„Gdy nowotwór jest aktywny, system immunologiczny zostaje oszukany i nie jest aktywizowany” – zaznacza dr Sayour w wypowiedzi dla „Newsweeka”. „Nasza metoda może go pobudzić do walki z nowotworem” – dodaje.

Działanie szczepionki przeciwnowotworowej polega na stymulacji szlaków interferonowych (IFN), regulujących odpowiedź immunologiczną organizmu. Ma być ona skuteczna przeciwko różnym chorobom nowotworowym.

Immunoterapia stosowana jest w leczeniu wielu typów nowotworów, ale nie ma zastosowania we wszystkich chorobach nowotworowych. Nie pomaga nawet wszystkim pacjentom onkologicznym z tym samym typem nowotworu, jedynie niektórym z nich, na przykład z odpowiednią ekspresją białka PD-1 (tzw. białka programowanej śmierci komórki).

Cytowany przez tygodnik „Newsweek” prof. Hua Wang z University of Illinois uważa, że tego rodzaju uniwersalną szczepionkę można byłoby stosować przed rozpoczęciem innych terapii. Jeśli tylko jej przydatność potwierdzą kolejne badania kliniczne.

Inny specjalista prof. David Braun z Yale Cancer Center, który nie uczestniczył w tych badaniach, podkreśla w wypowiedzi dla „Newsweeka”, że choć to bardzo intrygujący pomysł, to trzeba zachować ostrożność. Zwraca uwagę, że dużo jeszcze czasu potrzeba zanim ewentualnie zostanie ona zatwierdzona do użycia. W badaniach trzeba będzie przede wszystkim ustalić, czy uniwersalna szczepionka przeciwnowotworowa będzie w stanie faktycznie przedłużyć życie chorych na nowotwory.

W onkologii zaczyna dominować spersonalizowane leczenie pacjentów, czyli takie, które jest dopasowane do konkretnego pacjenta, a nie tylko do rodzaju jego choroby nowotworowej. Wykorzystuje się w tym celu na przykład leczenie ukierunkowane molekularnie oraz immunoterapię.

Zbigniew Wojtasiński (PAP)

zbw/ agt/