Poprawa jakości powietrza w dużej części Azji, głównie w Chinach przyspieszyła ocieplenie klimatu. Zanieczyszczenia takie jak zawierające siarkę aerozole blokowały bowiem część światła słonecznego.
Jak przypominają specjaliści z University of Reading (W. Brytania), globalne ocieplenie - napędzane głównie emisjami gazów cieplarnianych - od ostatnich 15 lat przyspiesza.
W tym samym okresie kraje Azji Wschodniej podjęły intensywne działania na rzecz ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, co ma kolosalne znaczenie dla zdrowia publicznego. Największe postępy w poprawie jakości powietrza odnotowano w Chinach, gdzie zanieczyszczenie atmosfery odpowiada za około milion zgonów rocznie.
Jednak naukowcy wyjaśniają, że zanieczyszczenie powietrza przyczyniało się do ochładzania klimatu. Powstające w wyniku spalania paliw kopalnych aerozole siarczanowe mogą bowiem częściowo osłaniać powierzchnię Ziemi przed promieniowaniem słonecznym.
Według szacunków Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) w 2021 roku aerozole ochłodziły powierzchnię Ziemi o 0,4 st. C.
Szacunek ten jednak nie uwzględniał faktu, że od roku 2010 Chiny – wówczas jeden z głównych emitentów zanieczyszczeń powietrza – wprowadziły surowe przepisy mające na celu poprawę jego jakości.
Nowe badanie (https://www.nature.com/articles/s43247-025-02527-3) pokazuje, w jaki sposób 75-procentowe ograniczenie emisji siarczanów w Azji Wschodniej częściowo wspiera ocieplenie napędzane gazami cieplarnianymi oraz zmienia sposób, w jaki temperatury rosną w różnych częściach świata.
- Udało nam się wyodrębnić wpływ polityki dotyczącej jakości powietrza w Azji Wschodniej na klimat w ciągu ostatnich 15 lat. Według naszych wyników ograniczenie emisji aerozoli na wspomnianym terenie prawdopodobnie w dużym stopniu przyczyniło się do ostatniego przyspieszenia globalnego ocieplenia, a także do trendów ocieplenia na Pacyfiku – mówi Bjørn H. Samset, główny autor badania opisanego na łamach pisma „Communications Earth & Environment”.
- Klimatyczne skutki zanieczyszczenia powietrza są krótkotrwałe, podczas gdy wpływ emisji dwutlenku węgla może być odczuwalny przez całe stulecia. Oznacza to, że przyspieszenie ocieplenia spowodowane spadkiem zanieczyszczenia powietrza również prawdopodobnie będzie krótkotrwałe. Zobaczymy przyspieszenie ocieplenia w czasie, gdy efekt ochładzania przez zanieczyszczenia będzie malał i nastąpi powrót do tempa ocieplenia napędzanego przez gazy cieplarniane – tłumaczy współautorka publikacji, dr Laura Wilcox.
Marek Matacz (PAP)
mat/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
