Pytania zadane polskiemu astronaucie zostały wybrane w konkursie „Zapytaj Astronautę”, zorganizowanym przez POLSA w grudniu 2024 r. Niestety, po ponad 9 minutach połączenie ze stacją kosmiczną zostało zerwane i nie udało się zadać wszystkich wybranych pytań. Polski astronauta odpowiedział jednak na kilkanaście z nich.

„Sławosz się rozgadał i zabrakło nam czasu, by zadać wszystkie pytania. ISS minęła już horyzont i dlatego połączenie zostało zerwane” - podsumowali organizatorzy pikniku.

Uczniowie pytali o różne kwestie. Byli bardzo ciekawi, co robi na stacji kosmicznej, ale też interesowali się jego opiniami na różne tematy, np. jakie cechy osobowości są najważniejsze w pracy astronauty?

„W moim przypadku to trochę uporu, ciekawość świata i taka trochę nieustępliwość, która pozwala mi iść do przodu. A ciekawość wymaga, żeby zawsze mieć troch zabawy z tego, co robię” - odpowiedział astronauta.

16-letnia Ewa zapytała, jaka jest szansa, że jej pokolenie będzie już tylko projektować roboty do wykonywania misji kosmicznych zamiast szkolić astronautów. Uznański-Wiśniewski ocenił, że to świetne pytanie i odpowiedział, że w przyszłości z pewnością podbijanie kosmosu będzie się odbywać we współpracy z robotami.

„Będziemy projektować roboty, które będą składać naszą infrastrukturę, a później my jako astronauci, jako ludzie będziemy przylatywać do takich habitacji np. na Księżycu czy na Marsie. Po to, żeby współpracować z automatycznymi robotami i żeby móc w takim miejscu mieszkać” - wyjaśnił.

Młodzi ludzie pytali, jakie są skutki przebywania w kosmosie dla jego organizmu i czy trzeba wykonywać fizyczne ćwiczenia, by im zapobiegać? Astronauta przyznał, że początek pobytu był dosyć męczący.

„Moje pierwsze ćwiczenia na rowerze sprawiły, że trochę się napociłem i wcale nie było mi tak łatwo w porównaniu do tego, co jest na Ziemi” - powiedział. Dodał, że oprócz roweru astronauci mają do dyspozycji specjale gumy do rozciągania, którymi trenuje się mięśnie pleców, piersi, rąk i nóg. Na ISS jest też bieżnia, jednak Polak nie będzie z niej korzystał.

Zapytany o posiłki, opowiedział o piątkowym śniadaniu, które składało się z owsianki i jajecznicy. „Jedzenie mi nie doskwiera, takie jedzenie jest dość przyjemne” - ocenił.

12-letni Jan zapytał, jak często może porozmawiać z bliskimi i czy ma jakieś ograniczenia, dotyczące tematu rozmów? Uznański-Wiśniewski odpowiedział, że w czwartek miał pierwszą wideokonferencję z bliskimi i do końca misji odbędzie jeszcze drugie takie spotkanie. „Jednak wieczorem zawsze też staram się zadzwonić na minutę lub dwie, by dowiedzieć się, co słychać, co u was w Polsce. I to też są takie przyjemne momenty” - powiedział.

Z kolei Ewa była ciekawa, jak wygląda mycie się w kosmosie i co stanowi największe wyzwanie higieniczne. „Na Ziemi na toaletę się siada, a w kosmosie trzeba się jej mocno trzymać, żeby nie odlecieć” - ocenił astronauta. Dodał, że zaskoczyło go, jak trudno jest umyć głowę w stanie nieważkości, ponieważ trzeba wykonywać powolne i delikatne ruchy, gdyż woda zamiast się utrzymywać potrafi „odlecieć” z włosów.

14-letni Kacper pytał, które z elementów szkolenia było najbardziej zaskakujące i wymagające. Uznański-Wiśniewski wyjaśnił, że szkolił się przez rok w USA, Japonii i Europie, wykonując wiele wymagających rzeczy. „Miałem okazję latać na lotach parabolicznych, być w wirówkach, żeby doświadczyć przeciążenia. Musiałem wydostać się z kapsuły do tratwy ratunkowej na oceanie Atlantyckim, jak też wydostać się z makiety płonącego helikoptera w basenie, by zademonstrować moje umiejętności radzenia sobie w takich sytuacjach” - powiedział astronauta.

Pytany, co czuje jako drugi Polak w kosmosie po Mirosławie Hermaszewskim, Sławosz Uznański-Wiśniewski podkreślił, że przede wszystkim dumę, ekscytację i odpowiedzialność. „Mam nadzieję, że dla Polski będzie to oznaczać duży rozwój możliwości technologicznych. Rozwój przede wszystkim dla was, dla studentów, uczniów, którzy być może będą chcieli budować technologie kosmiczne. Mam nadzieję, że to otwiera wam drzwi do waszej przyszłości” - odpowiedział.

Misja Ax-4 z udziałem m.in. Polaka Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego dotarła 26 czerwca na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Astronauci spędzą na orbicie dwa tygodnie. W tym czasie Uznański-Wiśniewski m.in. będzie przeprowadzał 13 eksperymentów przygotowanych przez polskich naukowców; zrealizuje też program edukacyjny.

Kolejne łączenia ze stacją kosmiczną Polska Agencja Kosmiczna zaplanowała 5 lipca od godz. 10 do 13 z Politechniki Rzeszowskiej.(PAP)

Nauka w Polsce

ros/ agt/