Pilotażowe badanie pozwoliło na wcześniejsze wykrycie zmian nowotworowych, które mogą być pominięte w standardowych badaniach.

Obrazowanie receptora HER2 lekarze zastosowali u 41-letniej pacjentki cierpiącej na rozsianego raka piersi, wykorzystując cząsteczkę affibody znakowaną izotopem Ga-68. Specjaliści, pod kierunkiem prof. Gabrieli Kramer-Marek, byli w stanie wykryć zmiany nowotworowe, które pozostały niewidoczne podczas standardowych badań z użyciem 18F-FDG.

Według placówki, wyniki wstępnej fazy pilotażowego badania klinicznego okazały się bardzo obiecujące. Zespół poprowadził badania nad możliwością przewidywania reakcji na leczenie pacjentek z rakiem piersi przy pomocy obrazowania immuno-PET. Kluczowym obiektem badań był receptor HER2, białko istotne dla rozwoju nowotworów piersi. Wysoki poziom HER2 jest związany z bardziej agresywnym charakterem nowotworów i ich gorszą odpowiedzią na terapię.

"Lekarze zalecają badanie każdego inwazyjnego raka piersi pod kątem HER2, ponieważ może to w znacznym stopniu wpłynąć na decyzje dotyczące dalszego leczenia. Badanie HER2 jest zazwyczaj przeprowadzane w laboratorium szpitalnym przy użyciu próbki tkanki pobranej z raka piersi podczas biopsji lub operacji. Wyniki są zazwyczaj dostępne w ciągu 1-3 tygodni, jednak inwazyjne biopsje guza, powszechnie wykonywane w celu oceny statusu HER2, mogą dawać niepełny obraz z powodu heterogeniczności ekspresji receptora, która może występować w różnych obszarach nowotworu" – tłumaczyła w informacji prasowej prof. Gabriela Kramer-Marek.

Jak zaznaczył szpital, istnieje kilka zatwierdzonych terapii celowanych na receptor HER2, takich jak herceptyna, jednak skuteczność tych leków zależy od statusu receptora w guzie. Klinicyści i naukowcy z Gliwic zastosowali radioznacznik PET do zobrazowania HER2 w całym organizmie pacjentki.

"Daje nam to możliwość wizualizacji poziomu ekspresji receptorów w całym guzie i w całym ciele pacjenta. Ponadto te badania obrazowe można powtarzać w celu monitorowania zmian ekspresji receptorów w trakcie leczenia" – wyjaśniła prof. Kramer-Marek.

Radioznacznik badany przez zespół z Gliwic opiera się na cząsteczce affibody – małym białku zaprojektowanym w taki sposób, aby z wysoką specyficznością i powinowactwem wiązało się z receptorem HER2. Stosując ten radioznacznik, receptor można wykryć już po godzinie od podania. Jest to znacznie szybsza metoda w porównaniu do tradycyjnych sposobów, które wymagają pobrania tkanki i kilku dni na analizę.

Dodatkowo radioznacznik nie zakłóca procesu wiązania leków ukierunkowanych na HER2, co umożliwia monitorowanie skuteczności leczenia w czasie rzeczywistym. W przypadku pacjentki z rozsianym rakiem piersi radioznacznik wykrył więcej zmian nowotworowych niż standardowy 18F-FDG, potwierdzając wysoki poziom HER2 w analizowanych miejscach.

"Dane zebrane z tych skanów PET pozwolą nam dostosować plany leczenia dla każdego pacjenta indywidualnie, w oparciu o aktualny stan jego receptorów HER2. Dzięki tej wiedzy chcemy projektować skuteczniejsze strategie medycyny spersonalizowanej, poprawiając tym samym wyniki leczenia" – podkreśliła prof. Kramer-Marek.

Dodała również, że celem lekarzy jest także uniknięcie podawania chorym terapii, które nie będą u nich skuteczne, a często wiążą się ze znaczną toksycznością. W ten sposób chcą zaoszczędzić im niepotrzebnych skutków ubocznych.

Firma Affibody AB dostarczyła cząsteczkę affibody, która została wykorzystana do nieinwazyjnego obrazowania HER2 z użyciem radioznacznika PET w badaniach prowadzonych przez Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach.(PAP)

Julia Szymańska

jms/ agt/