Jak wykazali naukowcy z Pennsylvania State University (nazywanego popularnie Penn State), w miesiącach następujących po wybuchu pandemii Covid-19 dieta Amerykanów mogła stać się zdrowsza i bardziej zróżnicowana.

W miarę jak poszczególne stany reagowały na pandemię zamknięciem szkół i innymi środkami zapewniającymi izolację, jakość diety obywateli poprawiła się nawet o 8,5 proc., a różnorodność żywności wzrosła nawet o 2,6 proc.

Edward Jaenicke, profesor ekonomii rolnictwa w College of Agricultural Sciences, współautor badania, zaznaczył, że odkrycia dają obraz tego, jak mogłaby wyglądać dieta i nawyki żywieniowe Amerykanów przy niemal całkowitym odejściu od jedzenia w restauracjach i stołówkach.

„Kiedy zamknięto restauracje serwujące posiłki, nasza dieta stała się nieco bardziej zróżnicowana i zdrowsza – podkreślił Jaenicke. - Mamy teraz dowody na to, że jakiekolwiek przyszłe odejście od wydatków w restauracjach, nawet niespowodowane pandemią, może poprawić różnorodność diety i korzyści dla zdrowia Amerykanów”.

Autorzy przypomnieli, że przed pandemią przeciętną dietę w USA uważano za ogólnie niezdrową. Według wytycznych dietetycznych dla Amerykanów wzorce żywieniowe w USA pozostają znacznie poniżej zaleceń, przy jedynie niewielkiej poprawie średniego wyniku indeksu zdrowego odżywiania populacji w latach 2005–2016.

Już przed pandemią zespół badawczy był w trakcie realizacji finansowanego z dotacji projektu, mającego wyjaśnić, w jaki sposób ludzie będą się odżywiać po gigantycznej globalnej katastrofie, takiej jak uderzenie asteroidy czy wojna nuklearna. W szczególności zespół Jaenicke miał za zadanie zbadać, jak konsumenci i sprzedawcy detaliczni żywności mogą zachować się podczas takiej katastrofy.

„Początkowo najbardziej wpływowymi wydarzeniami, jakie mogliśmy zbadać na podstawie rzeczywistych danych, były huragany i inne klęski żywiołowe – wspomniał Jaenicke. - Ale potem przyszła pandemia Covid-19 i zdaliśmy sobie sprawę, że to wydarzenie było okazją do zbadania czegoś, co najbardziej przypomina prawdziwą globalną katastrofę”.

Na potrzeby badania naukowcy przeanalizowali dane z panelu konsumenckiego NielsenIQ Homescan dotyczące zakupów spożywczych, które obejmują 41 570 reprezentatywnych dla kraju gospodarstw domowych w USA. Dane obejmowały ilość i cenę zapłaconą za każdy uniwersalny kod produktu zakupiony przez każdą rodzinę w okresie objętym badaniem.

Zebrano dane zarówno sprzed wybuchu pandemii, jak i po tym, jak pandemia doprowadziła do tymczasowego zamknięcia szkół, restauracji i innych placówek. Ponieważ stany nie zareagowały jednocześnie na pandemię, badacze wyznaczyli okres po pandemii w każdym gospodarstwie domowym jako tygodnie następujące po dacie zamknięcia szkół w ich okręgu zamieszkania w 2020 r. Pozwoliło to wykazać związek przyczynowy z zamknięciem szkół w wyniku pandemii, które zazwyczaj miało miejsce mniej więcej w tym samym czasie, gdy zamykane były także restauracje i inne punkty gastronomiczne.

„Aby ustalić związek przyczynowy, najpierw porównano zakupy żywności danego gospodarstwa domowego przed i po pandemii z zakupami żywności tego samego gospodarstwa domowego rok wcześniej – opisał Jaenicke. - W ten sposób sprawdziliśmy zwyczaje, preferencje i specyfikę poszczególnych gospodarstw domowych w zakresie zakupów żywności”.

Jak się okazało, w ciągu dwóch do trzech miesięcy po zamknięciu szkół z powodu pandemii – od marca do czerwca 2020 r., w zależności od konkretnego stanu USA – nastąpił umiarkowany wzrost różnorodności diety Amerykanów, definiowanej jako liczba różnych kategorii żywności przypadających na osobę zjadanych przez jakiś czas.

Autorzy zaobserwowali także tymczasowy wzrost jakości diety, co oznacza, że kupowana żywność była zdrowsza. Mierzono to na podstawie zgodności zakupów gospodarstwa domowego z planem oszczędnej żywności Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA), który został opracowany w celu spełnienia wymagań zalecanej zdrowej diety zgodnie z wytycznymi żywieniowymi dla Amerykanów.

Takie wzorce zaobserwowano w gospodarstwach domowych wielu różnych grup demograficznych; mniejsze wzrosty tych mierników odnotowały jednak gospodarstwa z małymi dziećmi, o niższych dochodach i nieposiadające samochodu.

„Podczas pandemii Covid-19 restauracje, w których można zjeść obiad, były zamknięte, podobnie jak szkoły i stołówki szkolne, a wiele półek w supermarketach było pustych – wskazał Jaenicke. - Ponieważ około 50 proc. dolarów amerykańskich przeznaczanych na żywność wydaje się na jedzenie poza domem - w restauracjach i kawiarniach, pandemia była poważnym szokiem dla systemu żywnościowego”.

Zdaniem autorów istnieje kilka możliwych wyjaśnień tych odkryć. Po pierwsze inne badania wykazały, że żywność z restauracji jest często mniej zdrowa niż ta przygotowywana w domu. Po drugie możliwe, że pod wpływem globalnej pandemii niektórzy konsumenci stali się bardziej świadomi zdrowotnie i zaczęli dokonywać zakupu zdrowszych i bardziej zróżnicowanych artykułów spożywczych. Po trzecie, ponieważ pandemia spowodowała powszechne zakłócenia w łańcuchu dostaw, możliwe, że gdy znane produkty zostały wyprzedane, konsumenci przerzucili się na nowsze produkty, co doprowadziło do większej różnorodności i lepszych właściwości zdrowotnych diety.

Wreszcie zamknięcie szkół i firm mogło sprawić, że wiele gospodarstw domowych miało więcej czasu na gotowanie i przygotowywanie żywności niż wcześniej, podczas gdy inne – na przykład te z małymi dziećmi – mogły mieć mniej wolnego czasu niż przed pandemią.

Zdaniem Jaenicke w przyszłości można będzie prowadzić dodatkowe badania mające na celu wyjaśnienie, w jaki sposób różne katastrofy wpływają na nawyki zakupowe i żywieniowe.(PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ bar/