Badacze z University of Edinburgh i University of Manchester przeprowadzili eksperyment, w którym ochotnicy, w ściśle kontrolowanych warunkach, wdychali cząstki grafenu.

Grafen to stworzona na początku XXI wieku, zbudowana z węgla substancja, która może zrewolucjonizować różne gałęzie przemysłu – bada się go pod kątem wykorzystania w elektronice, odzieży, farbach, systemach oczyszczania wody, nowych lekach. Jest to bowiem najcieńszy, super-wytrzymały i giętki materiał o ciekawych właściwościach elektrycznych.

Nie jest jednak dobrze poznane jego oddziaływanie na ludzkie zdrowie.

W opisanym na łamach "Nature Nanotechnology" badaniu 14 uczestników - za pomocą specjalnych masek, w czasie fizycznego wysiłku - wdychało cząstki tlenku grafenu – postaci tego materiału, która nie odpycha silnie wody.

Naukowcy przed testem i krótko po nim sprawdzali pracę płuc ochotników, ciśnienie krwi i jej krzepliwość oraz stany zapalne w organizmie. Nie znaleziono prawie zmian w żadnych sprawdzanych biologicznych parametrach.

Naukowcy mówią tylko o prawie niezauważalnej zmianie dotyczącej krzepliwości krwi.

"Nanomateriały takie jak grafen są bardzo obiecujące, ale musimy być pewni, że są wytwarzane w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia. Dopiero wtedy będzie można je szeroko stosować. Możliwość sprawdzania bezpieczeństwa tego unikalnego materiału na ludziach to duży krok w stronę zrozumienia wpływu grafenu na organizm. Przy odpowiednim podejściu możemy bezpiecznie wykorzystać większość nanotechnologicznych wynalazków" – mówi dr Mark Miller z University of Edinburgh's Centre for Cardiovascular Science, cytowany na stronie uczelni.

"To pierwsze na świecie kontrolowane badanie z udziałem zdrowych ludzi, które pokazuje, że bardzo czysta forma tlenku grafenu (o specyficznym rozmiarze i powierzchni cząstek) może być dalej rozwijana w sposób, który zminimalizuje ryzyko dla zdrowia ludzi. Dziesięć lat zabrało zebranie wiedzy, która pozwoliła na przeprowadzenie tego badania. Obejmuje ona zagadnienia dotyczące nowych materiałów i nauk biologicznych. Kluczowy był także potencjał kliniczny, dzięki któremu zebrano najlepszych światowych ekspertów w tej dziedzinie" – dodaje prof. Kostas Kostarelos z University of Manchester.

Badanie, choć uważa się za obiecujące, jeszcze nie rozstrzyga, że grafen na pewno jest bezpieczny. Potrzebne będą kolejne testy m.in. sprawdzające długofalowe skutki, z udziałem większej liczby ochotników oraz z wykorzystaniem różnych rodzajów grafenu. (PAP)

Marek Matacz

mat/ zan/