Ponad połowa gatunków palm zagrożona wyginięciem

Licząca około 2500 gatunków rodzina palm (Arecaceae) to nie tylko smukłe drzewa kojarzące się z egzotycznym urlopem, ale także na przykład pnące palmy rattanowe, dostarczające materiału do wyrobu mebli, koszy czy lasek. Różne gatunki zapewniają ludziom materiał budulcowy, żywność, leki, wino palmowe i inne korzyści, dlatego mają wielkie znaczenie gospodarcze. Palmy preferują klimaty tropikalne i subtropikalne.

„Musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby chronić bioróżnorodność, która obejmuje ponad tysiąc gatunków palm, o których obecnie wiemy, że mogą być zagrożone” – powiedziała BBC kierująca międzynarodowymi badaniami dr Sidonie Bellot z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew w Londynie. Z naukowcami z Kew współpracowali badacze z uniwersytetów w Zurychu i Amsterdamie.

Naukowców niepokoi ryzyko wyginięcia mniej znanych dzikich krewnych popularnych palm ozdobnych lub uprawianych komercyjnie. Dzikie rośliny są bezcenne dla miejscowej ludności, ale mogą zniknąć, zanim poznamy ich pełny potencjał.

Typowe badania oceniające ryzyko wyginięcia gatunku są czasochłonne i kosztowne. Dlatego do oceny zagrożeń dla całej rodziny palm badacze wykorzystali sztuczną inteligencję (AI).Połączyli istniejące dane z Czerwonej Księgi Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) z nowatorskimi technikami uczenia maszynowego. Uzyskane wyniki dają lepsze wyobrażenie o tym, ile i jakie gatunki palm są zagrożone -sugerują, że ponad tysiąc gatunków – nieco ponad 50 proc. wszystkich palm – jest zagrożonych wyginięciem. Spośród nich co najmniej 185 gatunków w 92 regionach ma znaczenie gospodarcze, co dodatkowo podkreśla potrzebę ochrony tych roślin.

„Dzięki tym prognozom możemy pomóc w ustaleniu priorytetów działań ochronnych i ukierunkowaniu na gatunki przy dalszych pracach ochronnych w krajach, w których są one najbardziej zagrożone” – powiedział dr Steven Bachman, kierownik badań w zespole ds. oceny i analizy ochrony przyrody w Kew.

Według specjalistów z Kew priorytetowe znaczenie dla ochrony palm mają regiony takie jak Madagaskar, Nowa Gwina, Filipiny, Hawaje, Borneo, Jamajka, Wietnam, Vanuatu, Nowa Kaledonia i Sulawesi. Dalsze badania powinny pozwolić na dokładniejsze zidentyfikowanie przyczyn zagrożeń i ewentualne podjęcie działań ochronnych.

Publikacja źródłowa: doi.org/10.1038/s41559-022-01858-0 (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/