Badanie na myszach i muszkach owocowych wskazało, że już jeden epizod alkoholowego odurzenia na stałe zmienia działanie komórek nerwowych. Podobnie może dziać się u ludzi, co może przyczyniać się do rozwoju uzależnienia.
Naukowców z Uniwersytetu w Kolonii oraz innych niemieckich ośrodków interesowało pytanie, co sprawia, że ze sporadycznego picia rozwija się uzależnienie.
Większość badań skupiało się dotąd na zmianach, jakie pod wpływem alkoholu zachodzą w jednej ze struktur mózgu - hipokampie, a niewiele wiadomo, jak reagują same neurony.
„Postanowiliśmy sprawdzić zależne od etanolu zmiany molekularne. Stanowią one podstawę dla trwałych zmian w komórkach już po pojedynczym, silnym odurzeniu alkoholem. Wpływ pojedynczego kontaktu z alkoholem sprawdziliśmy na poziomie molekularnym, komórkowym oraz behawioralnym” - mówi autorka badania prof. Henrike Scholz.
Robocza hipoteza była taka, że podobnie do formowania się zapisów pamięciowych już po jednej lekcji, pojedyncza ekspozycja uformuje w neuronach pozytywne powiązania z alkoholem.
W doświadczeniach na muszkach owocowych oraz na myszach naukowcy odkryli zmiany w dwóch obszarach.
Po pierwsze zmieniło się zachowanie mitochondriów. Struktury te wytwarzają w komórkach energię i aby robić to sprawnie, przemieszczają się w różne miejsca. Pod wpływem etanolu ruch ten został zaburzony.
Po drugie zaburzeniu uległa chemiczna równowaga w niektórych synapsach. Zanotowane modyfikacje okazały się przy tym trwałe i odpowiadały im zmiany w zachowaniu - zarówno myszy, jak i muszki chętniej sięgały później po alkohol nawet po długim czasie.
Informacje zapisane są w mózgu właśnie w systemie synaps, a migracja mitochondriów bierze w tym udział - wyjaśniają naukowcy.
Jednak taka praca neuronów może też odpowiadać za powstawanie uzależnień - mózg uczy się dostarczanej przez alkohol czy inną substancję przyjemności.
„Zaobserwowane mechanizmy mogą mieć znaczenie u ludzi, a pierwsze upicie się w młodości to kluczowy czynnik rozwoju późniejszego uzależnienia - podkreśla prof. Scholz. - Oznacza to, że identyfikacja trwałych, związanych z alkoholem zmian to ważny krok do zrozumienia, jak okazyjne upijanie się może się przerodzić w chroniczne nadużywanie alkoholu” - dodaje.
Więcej informacji na stronach:
https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.2122477119 (PAP)
Marek Matacz
mat/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
