Naukowcy z University of Limerick wykorzystali dane ponad 600 osób, które wzięły udział w badaniu poziomów przeciwciał przeciwko COVID-19 przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii w marcu 2021 r. (DOI 10.1016/j.bbi.2022.04.017).

Autorzy badali, czy czynniki, takie jak spójność społeczna i samotność miały negatywny wpływ na reakcję na szczepionkę przeciwko COVID-19. Spójność społeczna to stopień więzi społecznych i solidarności między różnymi grupami społeczności w obrębie społeczeństwa, w tym poziom zaufania i więzi między jednostkami i między grupami społeczności.

Według definicji Rady Europejskiej spójność społeczna to „zdolność społeczeństwa do zapewnienia długoterminowego dobrobytu dla wszystkich jego członków, w tym zapewnienia równego dostępu do zasobów, poszanowania godności ludzkiej i różnorodności, osobistej i zbiorowej autonomii oraz odpowiedzialnej partycypacji”.

Badanie pokazuje, że samotność i niska spójność społeczna to czynniki, pod których wpływem maleje liczba przeciwciał wytwarzanych w odpowiedzi na podanie szczepionki. A tymczasem im więcej przeciwciał wytwarza dana osoba, tym lepszy jest poziom ochrony przed hospitalizacją i śmiercią z powodu COVID-19.

Niższa spójność społeczna powodowała również, że ludzie czują się bardziej samotni, co było dodatkowym czynnikiem w zmniejszeniu odpowiedzi na szczepionkę.

Jak wskazał prof. Stephen Gallagher, główny autor, niska spójność społeczna jest stresorem społecznym. Od dawna wiadomo, że stresory psychospołeczne mogą mieć szkodliwy wpływ na ogólną odporność, ale także na odpowiedź immunologiczną po szczepieniu.

Autorzy stwierdzili, że niższa spójność społeczna wiązała się z niższą reakcją na pojedynczy zastrzyk szczepionki COVID-19. Ci, którzy czuli się mniej związani ze swoim sąsiedztwem, mieli mniejsze zaufanie do sąsiadów i czuli się niewspierani lub mniej podobni do swoich sąsiadów, wytwarzali mniej przeciwciał w porównaniu z tymi, którzy zgłaszali wyższą spójność społeczną.

Ponadto ci, którzy zgłaszali niższą spójność społeczną czuli się bardziej samotni, a to z kolei zmniejszało ich wytwarzanie przeciwciał.

„Zaufanie społeczne i sąsiedzkie, spójność społeczna i samotność wysunęły się na pierwszy plan podczas pandemii” – wskazała profesor prof. Orla Muldoon, współautorka badań.

"Na przykład podczas początkowych lockdownów poczucie bycia razem było często używaną mantrą. W Wielkiej Brytanii klaskaliśmy dla opiekunów, Włosi śpiewali z balkonów, Dublińczycy grali w bingo w mieszkaniach, a wszystko to zwiększało spójność społeczną i zaufanie publiczne”- mówiła prof. Muldoon.

"To poczucie spójności społecznej i zaufania było krótkotrwałe" – dodała Muldoon. Podobny spadek poziomu zaufania zaobserwowano w tych okresach również w Stanach Zjednoczonych. Lockdowny niosły też ze sobą zagrożenia społeczne, takie jak mniej interakcji społecznych i zwiększone ryzyko samotności.

„Poza wynikami tego badania pokazującymi ich rolę w odpowiedziach przeciwciał, wykazano również, że zaufanie i spójność wpływają na postępowanie zgodnie z wytycznymi zdrowia publicznego i przyjmowanie szczepionek” – dodała profesor Muldoon.

Dr Siobhán Howard, współautor badania, dodał, że samotność była „dobrze uznanym czynnikiem ryzyka dla kilku schorzeń, z prawdopodobną ścieżką immunologiczną leżącą u podstaw. W ten sposób badanie to uzupełnia rosnącą liczbę dowodów łączących samotność ze słabym zdrowiem".(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/