“Istnieje wiele dowodów na to, że ludzie synchronizują między sobą swoje funkcje fizjologiczne, jednak do tej pory zakładano, że aby to nastąpiło, trzeba wejść w interakcję z drugą osobą” - mówi Lucas Parra, z City College of New York w Stanach Zjednoczonych, jeden z autorów badania (10.1016/j.celrep.2021.109692).

"Odkryliśmy, że zjawisko to pojawia się również w innych sytuacjach, i że już samo wspólne, uważne słuchanie historii wywołuje podobny efekt” - dodaje badacz.

Aby zbadać rolę świadomości i uwagi w synchronizacji tętna, badacze przeprowadzili kilka eksperymentów. W pierwszym z nich zdrowe osoby słuchały audiobooka Juliusza Verne’a “20 tys. mil podmorskiej żeglugi”, podczas gdy elektrokardiogram (EKG) rejestrował rytm i siłę impulsów elektrycznych wywołujących uderzenia serca. Jak się okazało, ich tętno zmieniało się w zależności od tego, co działo się w opowieści, a większość badanych wykazała wzrost i spadek tętna w tych samych momentach. Powtórzenie badania w grupie z osobami z zaburzeniami świadomości - m.in. będącymi w śpiączce - wykazało, że osoby chore wykazywały znacznie mniejsze zmiany tętna, co - według badaczy - wskazuje na rolę uwagi w tym procesie.

W kolejnym eksperymencie uczestnikom przedstawiono krótkie filmy instruktażowe, mające charakter edukacyjny, ale nie emocjonalny. Wyniki badania wykazały, że wszyscy w tym samym czasie wykazywali podobne wahania ciśnienia krwi. Badacze uważają, że jest to dowód na to, że emocjonalne zaangażowanie w historię nie odgrywa żadnej roli w synchronizacji tętna. Eksperyment powtórzono, z tym, że w drugim podejściu nakazano badanym liczyć od tyłu. Brak uwagi spowodował spadek synchronizacji tętna wśród badanych, dając kolejny dowód na to, że uwaga pełni bardzo ważną rolę podczas słuchania.

Naukowcy sprawdzili też, jak działa (lub nie) synchronizacja w przypadku osób, których uwaga jest rozproszona. Jak się okazuje, osoby które nie mogły uważnie słuchać opowiadań, miały trudność z udzieleniem odpowiedzi na pytania w teście dotyczącym transmitowanych historii - a większa synchronizacja skutkowała lepszymi wynikami testów. Badacze tłumaczą to zjawisko tym, że zmiany częstotliwości bicia serca były sygnałem świadomego przetwarzania narracji.

Według badaczy zaskakujące jest to, że nie zaobserwowali tej samej synchronizacji między badanymi jeśli chodzi o częstość oddechu - a w końcu oddychanie jest związane z częstotliwością bicia serca.

Jak zaznacza Parra, przeprowadzone przez niego i jego współpracowników badanie jest również ważne w świetle zrozumienia, jak połączone ze sobą są uwaga, ciało i mózg. “Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za synchronizację funkcji fizjologicznych jest zainteresowanie i uważne wsłuchiwanie się w opowiadaną historię. Mózg reaguje na tego typu sygnały i przekazuje je do serca, a serca zaczyna bić w jednakowym rytmie - u wszystkich, którzy uważnie słuchają” - podsumowuje naukowiec.(PAP)

Autorka: Agnieszka Niewińska-Lewicka

anl/ agt/