W Hiszpanii uznaje się je za część przyrodniczego dziedzictwa narodowego. Tylko w tym kraju zimuje do 70 proc. wszystkich osobników z całej Europy, od 260 do 270 tys. Według pozarządowej organizacji ornitologicznej SEO BirdLife w Saragossie głównie w regionach Estremadury, Kastylii - La Mancha, Aragonii i Andaluzji.

Żurawie przylatują do Hiszpanii jesienią, przed sezonem lęgowym, w poszukiwaniu żywności i odpoczynku przy zbiornikach, lagunach i na mokradłach. Kiedy w Europie Północnej i Środkowej wszystko pokryte jest śniegiem, w Hiszpanii znajdują pastwiska z żołędziami, ścierniska ze zbożem i wiele bezkręgowców dla urozmaicenia diety.

Hiszpańskie ludowe porzekadło mówi, że żurawie przybywają na święto Matki Bożej na Kolumnie (12 października), a na świętego Józefa (19 marca) już ich nie ma. Od połowy lutego w wielu regionach kraju słychać ich charakterystyczny odgłos, tzw. klangor, za pomocą którego utrzymują spójność gromady na liczącym tysiące kilometrów powrotnym szlaku migracyjnym.

Można je zaobserwować, jak lecą charakterystycznym kluczem ponad wieloma miastami, jak Toledo, Guadalajara, Saragossa i wiele innych. „To piękny spektakl na hiszpańskim niebie, na który chcemy zwrócić uwagę” - powiedział Nicolas Lopez Jimenez z SEO BirdLife.

Żurawie to jedne z pierwszych ptaków, które wiosną zlatują na pojezierza północnej Polski, aby tu spędzić lato i odchować młode. Pojawiają się od połowy lutego do połowy marca, najwcześniej przylatują osobniki, które są w dobrej kondycji. Żurawie należą do jednych z największych ptaków europejskich, rozpiętość ich skrzydeł wynosi ponad 2 m, a mierzą nawet 140 cm. Wędrują, tworząc klucz w kształcie litery V – w ten sposób oszczędzają energię. Ptak lecący na przodzie zużywa najwięcej energii, wiec jest często zmieniany.

Laguna Gallocanta w hiszpańskiej Aragonii, chronione mokradło znajdujące się na wysokości 1000 m n.p.m. oraz zbiornik wodny La Sotonera w Huesca (Aragonia) służą im jako przystanki do odpoczynku przed trudną wyprawą przez Pireneje. Tylko w tych regionach zbiera się nawet do 100 tys. osobników.

Organizacja SEO BirdLife na stronach internetowych zwróciła uwagę na konieczność oznakowywania linii wysokiego napięcia, które znajdują się na trasach migracyjnych żurawi oraz blisko obszarów ich wypoczynku i karmienia. Kolizja z liniami energetycznymi jest główną przyczyną śmiertelności wśród tych ptaków w Hiszpanii.

Chociaż uważa się, że przylot żurawi zwiastuje rychłe nadejście wiosny, na razie trudno prognozować, kiedy ta naprawdę nadejdzie.

Z Saragossy Grażyna Opińska (PAP)

opi/ kib/ mal/