Hevelianum jest jednym z finalistów tegorocznej edycji konkursu Popularyzator Nauki w kategorii Instytucja.

„Prowadzimy działania edukacyjne, naukowe, kulturalne i w zakresie ochrony środowiska. Naszym celem jest ochrona dziedzictwa kulturowego Gdańska poprzez rewitalizację zabytkowych obiektów i zachowanie walorów krajobrazowych tych terenów. Upamiętniamy dorobek naszego patrona Jana Heweliusza oraz popularyzujemy nauki przyrodnicze, matematyczne i humanistyczne ukazując ich znaczenie w życiu współczesnego człowieka. Łączymy działania edukacyjne z rekreacją tak, żeby po wizycie u nas pozostawała nie tylko zdobyta wiedza, ale też wspomnienie dobrej zabawy” – mówi Katarzyna Mejna z Hevelianum.

Dodaje, że Hevelianum – położone na Górze Gradowej – nie jest typowym centrum nauki. „Nasze wystawy umieściliśmy w zabytkowych, zrewitalizowanych obiektach militarnych, więc można w nich poczuć ducha złożonej historii Gdańska. Zwiedzać można nie tylko wnętrza, ale też wybrać się na spacer po rozległych terenach zielonych” – podkreśla.

Instytucja działa 12 lat. Pomysł utworzenia w Gdańsku nowoczesnego centrum łączącego edukację i rekreację, a także popularyzację nauk przyrodniczych narodził się w 1997 r., gdy miasto świętowało 1000-lecie swego istnienia. W 2008 r. udostępniono pierwsze wystawy stałe, a dziesięć lat później początkowe Centrum Hewelianum zmieniło nazwę na Hevelianum.

W ofercie Hevelianum można znaleźć: interaktywne wystawy matematyczno-przyrodnicze, rozmowy online z naukowcami, ekspertami i popularyzatorami nauki, wykłady młodych naukowców, serie filmów prezentujących spektakularne doświadczenia naukowe, warsztaty i zajęcia w niestandardowy sposób uwzględniające szkolne podstawy programowe, konkursy astronomiczne, w tym międzynarodowy AstroCamera dla amatorów astrofotografii, czy wydarzenia plenerowe z nauką na pierwszym planie.

„Edukujemy przy wykorzystaniu nowoczesnych metod kształcenia i propagujemy ideę uczenia się przez całe życie. Wspieramy działania zmierzające do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. W dobie fake newsów niezwykle ważne jest, aby budować zaufanie do nauki i propagować naukowe źródła wiedzy. Przyjazne sposoby jej przekazywania już od najmłodszych lat procentują w przyszłości. Nauka przez zabawę oswaja z trudnymi tematami, przełamuje hermetyczność naukowego języka i zachęca do własnych poszukiwań” – wyjaśnia Mejna.

W tym roku pandemia koronawirusa zmusiła edukatorów do zamknięcia wystaw, zawieszenia stacjonarnych warsztatów i ograniczenia oferty edukacyjnej; zawieszono także plenerowe wydarzenia.

Nie oznacza to jednak całkowitego zamknięcia; działalność Hevelianum przeniosła się bowiem do internetu. „Już można oglądać nasze rozmowy z cyklu Nauka Mówi na YouTube czy posłuchać, jak czytamy książkę o historii Góry Gradowej. Intensywnie pracujemy nad budową studia nagrań, które ułatwi nam produkcję materiałów online, przebudowujemy pod tym kątem ofertę edukacyjną i przygotowujemy zdalne warsztaty na ferie” – wymienia Mejna.

W nadchodzącym, 2021 roku dużym przedsięwzięciem będzie całoroczny program obchodów 410. rocznicy urodzin patrona miejsca Jana Heweliusza, które obejmą całe miasto. „Planujemy również otwarcie naszej nowej, nadmorskiej filii – zrewitalizowanego Domu Zdrojowego w Brzeźnie, który będzie miejscem edukacji ekologicznej, wydarzeń kulturalnych i spotkań mieszkańców” – dodała Mejna.

Wśród organizowanych przez lata w Hevelianum plenerowych imprez popularnonaukowych i kulturalnych wymienić można takie jak: Urodziny Jana Heweliusza – impreza promująca dorobek patrona miejsca, gdańskiego astronoma i konstruktora; Piknik na Zdrowie – piknik promujący zdrowy styl życia, współorganizowany z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku; Nocne Podglądanie Wszechświata – impreza astronomiczna związana z obserwacjami spadających Perseidów; Europejska Noc Naukowców, czyli ogólnodostępne wydarzenie, w programie którego znajdują się warsztaty i pokazy popularnonaukowe.

Działalność popularyzatorska Hevelianum to również szereg mniejszych, corocznie organizowanych wydarzeń, takich jak: Tydzień Matematyki i Dzień Liczby Pi; World Space Week czy SPIN Day. To również projekty popularyzujące naukę, skierowane do młodzieży i osób dorosłych, czyli Dni Nauki, podczas których laureaci Stypendium Prezydenta Miasta Gdańska im. Daniela Gabriela Fahrenheita prezentują swoje pasje naukowe; czy comiesięczny cykl Nauka mówi, czyli rozmowy z naukowcami, ekspertami i popularyzatorami nauki.

Istotną częścią działalności popularyzatorskiej Hevelianum są konkursy popularnonaukowe: skierowany do uczniów konkurs „W stronę Gwiazd” czy wspomniany wcześniej Międzynarodowy Konkurs Astrofotograficzny AstroCamera. W jego ostatniej edycji udział wzięło 68 autorów z całego świata. Autor zwycięskiego zdjęcia pn. „Antila Cluster” (kategoria „Obiekty głębokiego nieba”) Rolf Wahl Olsen z Nowej Zelandii przez 55 nocy (od stycznia do czerwca 2015 r.) zebrał 1825 klatek, co daje łącznie czas naświetlania ponad 152 godziny. Jest to prawdopodobnie najdłuższa ekspozycja wykonana kiedykolwiek przez amatora.

Więcej o działalności oraz ofercie Hevelianum można znaleźć na stronie: www.hevelianum.pl.

PAP – Nauka w Polsce, Agnieszka Kliks-Pudlik

akp/ agt/