O badaniach związanych z największą w Polsce nekropolią Piastów, która znajduje się w płockiej katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, poinformowali w czwartek we wspólnym komunikacie biskup tej diecezji Piotr Libera oraz prof. dr hab. Marek Figlerowicz, który kieruje projektem.

Jak wyjaśniono, projekt „Dynastia i społeczeństwo państwa Piastów w świetle zintegrowanych badań historycznych, antropologicznych i genomicznych” realizowany jest w Instytucie Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk oraz na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Przedsięwzięcie finansowane jest przez Narodowe Centrum Nauki.

W komunikacie zaznaczono, że pobrane próbki materiału kostnego z pochówków przedstawicieli dynastii Piastów w płockiej katedrze „są obecnie poddawane wszechstronnym badaniom, w tym datowaniu oraz analizom DNA”. Wyjaśniono, że próbki pobrane zostały przy okazji prac konserwatorskich, architektonicznych i archeologicznych prowadzonych w bazylice w latach 2018-19. Decyzję o wyrażeniu zgody na pobranie próbek poprzedziły konsultacje przeprowadzone z grupą ekspertów powołaną specjalnie w tym celu przez księdza bp Piotra Liberę – komisji tej przewodniczył prof. Henryk Samsonowicz.

Według komunikatu, „próbki pobrano zarówno z Kaplicy Królewskiej, jak i z krypty pod Kaplicą, na koszt prowadzących badania”, a w prace związane z otwarciem krypty zaangażowane była specjalistyczna firma Monument Service. „Zaplanowane w projekcie badania szczątków kostnych Piastów obejmują także rekonstrukcje twarzy dokonywane na podstawie trójwymiarowych skanów czaszek. Prace powinny zostać zakończone do grudnia 2020 r.” – podano w komunikacie. Jak zapowiedziano, wyniki badań zostaną przedstawione podczas konferencji prasowej, która odbędzie się w Płocku.

W kaplicy Królewskiej katedry Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku pochowani są Władysław I Herman (1043-1102) oraz jego syn Bolesław III Krzywousty (1086-1138) - za ich panowania miasto to było stolicą Polski. W krypcie bazyliki spoczywają także szczątki 14. książąt mazowieckich oraz księżniczki litewskiej. Pochowani są tam m.in.: Bolesław IV Kędzierzawy (1122-1173), Konrad I Mazowiecki (1187-1247), Bolesław II Płocki (1251-1313), Siemowit III Starszy (1320-1381) i Janusz II Mazowiecki (1455-1495), a także Gaudemunda-Zofia (zm. 1288 r.), córka Wielkiego Księcia Litwy Trojdena, żona Bolesława II Mazowieckiego (1251-1313).

Kaplica Królewska płockiej katedry została gruntownie odrestaurowana w latach 2016-17. Prace polegały m.in. na odnowieniu książęcego sarkofagu Władysława I Hermana i Bolesława III Krzywoustego wraz z insygniami władców – nagrobek ufundowany w 1825 r., wykonany został przez znanego wówczas architekta Zygmunta Vogla. Odnowiono także pochodzące z początku XX wieku malowidła ścienne, autorstwa Stanisława Drapiewskiego, Czesława Idźkiewicza i Nicolasa Bruchera oraz XVIII-wieczną posadzkę i zdobioną kratę wejściową.

Projekt renowacji części płockiej katedry kontynuowano w latach 2018-19, a prace konserwatorskie, połączone z badaniami archeologicznymi, dotyczyły także Kaplicy Św. Rodziny zwanej też Kaplicą Sierpskich, gdzie znajduje się renesansowy nagrobek wojewody rawskiego i starosty płockiego Andrzeja Sierpskiego (zm. w 1572 r.) oraz jego żony Katarzyny (zm. w 1566 r.)

Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku, wybudowana przez biskupa Aleksandra z Malonne w latach 1130-44, jest jedną z pięciu najstarszych w kraju, a także jedną z trzech, gdzie spoczywają dawni władcy Polski. W kwietniu 2018 r. górujące nad doliną Wisły płockie Wzgórze Tumskie, gdzie wznosi się bazylika, decyzją prezydenta Andrzeja Dudy, na listę Pomników Historii.

PAP - Nauka w Polsce

mb/ aszw/