Naukowcy rozpoczęli kampanię obserwacyjną w celu poszukiwań planety okrążającej gwiazdę Proxima Centauri, najbliższą względem Słońca, oddaloną o około cztery lata świetlne. Poszukiwaniom będzie towarzyszyć akcja popularyzacji nauki o nazwie Pale Red Dot.
Proxima Centauri znajduje się w odległości 4,2 roku świetlnego od Słońca. Jest najbliższą gwiezdną sąsiadką naszej dziennej gwiazdy. Prawdopodobnie związana jest z układem podwójnym Alfa Centauri, aczkolwiek jest dość oddalona od obu składników. Astronomom udało się kilka lat temu odkryć planetę okrążającą Alfę Centauri B, ale w przypadku Proximy Centauri na razie brak przekonujących dowodów na istnienie planety.
Jak poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), nowe poszukiwania są prowadzone za pomocą 3,6-metrowego teleskopu w Obserwatorium La Silla w Chile. Ten należący do ESO teleskop współpracuje z zamontowanym na nim spektrografem HARPS, jednym z najdokładniejszych instrumentów do pomiarów prędkości radialnych, czyli ruchów gwiazd w kierunku do nas i od nas. Ruchy te można dostrzec w widmie gwiazdy w przesunięciach linii widmowych na skutek efektu Dopplera. Jeżeli ruchy są periodyczne, mogą być spowodowane przez planetę okrążającą gwiazdę i swoim oddziaływaniem grawitacyjnym powodującą, że gwiazda nieco się porusza w tę i z powrotem w stosunku do obserwatora na Ziemi.
Obserwacje spektroskopowe zostaną dodatkowo wsparte obrazami z wielu teleskopów optycznych rozmieszczonych na całym świecie i skupionych w sieciach Burst Optical Observer and Transient Exploring System (BOOTES) oraz Las Cumbres Observatory Global Telescope Network (LCOGT).
Kampania obserwacyjna potrwa do kwietnia 2016 r., a wszystkie zebrane dane zostaną udostępnione publicznie pod koniec roku. Natomiast w trakcie obserwacji i analizy danych będzie można śledzić na żywo postęp prac. Naukowcy będą zamieszczać informacje na blogu i w mediach społecznościowych, a także wyjaśniać różne zagadnienia związane z tematem. Nie wiadomo, jakim wynikiem zakończą się poszukiwania – odnalezieniem planety czy też nie, ale jak mówią naukowcy, chcą podzielić się ze społeczeństwem swoją pasją poszukiwań i pokazać naukę „od kuchni”.
Jako nazwę kampanii wybrano Pale Red Dot, co oznacza „blada czerwona kropka”. Jest to nawiązanie do określenia „błękitna kropka” (ang. pale blue dot) spopularyzowanego w 1990 roku, gdy sonda Voyager 1 wykonała zdjęcie Ziemi z krańców Układu Słonecznego. Później termin ten wykorzystał Carl Sagan w książce pt. „Błękitna Kropka: wizja przyszłości ludzkości w kosmosie”. Ponieważ Proxima Centauri jest czerwonym karłem i większość promieniowania emituje w podczerwieni, naukowcy przypuszczają, że ewentualna planeta wydawałaby się nam czerwona.
Więcej informacji na temat przebiegu poszukiwań oraz różne ciekawostki można znaleźć na stronie internetowej http://www.palereddot.org oraz na Twitterze pod hashtagiem #PaleRedDot. (PAP)
cza/ mrt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
