Międzynarodowy zespół naukowców kierowany przez Frederica Courbina z Ecole Polytechnique Federale de Lausanne (EPFL, Szwajcaria) wytypował 23 tysiące widm kwazarów z przeglądu nieba Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Badacze poszukiwali oznak występowania odleglejszych galaktyk, położonych w jednej linii z kwazarami.

Przy takim ułożeniu obiektów bliższa galaktyka z kwazarem może działać jak soczewka grawitacyjna i zaburzać obraz odleglejszej galaktyki. W efekcie wokół bliższej galaktyki obserwuje się łuki i pierścienie, które są zniekształconymi obrazami znajdującego się dalej obiektu.

Wybrane przez naukowców obiekty były następnie obserwowane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a (HST). Zespołowi udało się ostatecznie znaleźć kilka galaktyk z kwazarami, działających jak soczewki grawitacyjne. Na zaprezentowanej mozaice zdjęć pokazano trzy tego typu obiekty, a strzałkami oznaczono wywołane soczewkowaniem grawitacyjnym łuki.

Kwazary to jedne z najjaśniejszych obiektów we Wszechświecie, ich blask znacznie przekracza światło pochodzące od gwiazd, z których złożone są ich galaktyki macierzyste. Kwazary zasilane są przez supermasywne czarne dziury.

Celem dalszych obserwacji będzie stworzenie katalogu kwazarów soczewkujących grawitacyjnie, co pozwoli na oszacowanie mas galaktyk posiadających kwazary, gdyż na podstawie analizy zniekształceń w soczewce grawitacyjnej można ustalić masę która spowodowała soczewkowanie grawitacyjne. Innymi metodami, np. bazując na całkowitej jasności gwiazd galaktyki, trudno ocenić masę galaktyk posiadających kwazary, bowiem jasność galaktyk ginie w blasku kwazarów.

PAP - Nauka w Polsce

cza/ ula/bsz