NASA oraz kanadyjscy naukowcy, Aaron van Donkelaar i Randall Martin z Dalhousie University, w Halifax, prowincja Nova Scotia, przygotowali mapę zanieczyszczenia powietrza opartą na danych dotyczących drobnych cząsteczek pyłu zawieszonego (fine particulate matter =PM). Pył zawieszony jest definiowany jako zanieczyszczenie atmosfery składające się z mieszaniny cząstek stałych i ciekłych, zawieszonych w powietrzu, będących wymieszanymi substancjami organicznymi i nieorganicznymi.

Skorzystano z pomiarów pyłów zawieszonych PM2.5 obejmujących pyły drobne o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszej, czyli dziesiątej części ludzkiego włosa. Taki pył bowiem bez trudu pokonuje systemy obronne ludzkiego ciała i penetruje głęboko płuca oraz krew. Jest on odpowiedzialny za zwiększoną ilość zachorowań na astmę, zapalenie oskrzeli i choroby układu krążenia.

Aby wypełnić lukę w pomiarach powierzchniowych cząstek PM2.5, eksperci sięgnęli, dla uzyskania globalnej perspektywy ich rozprzestrzenienia, do danych satelitarnych. Generalnie, instrumenty satelitów mogą zachować właściwy pomiar cząsteczek w powietrzu blisko powierzchni ziemi. Problemem jest to, że większość instrumentów satelitarnych nie rozróżnia cząsteczek blisko ziemi i znajdujących się wysoko w atmosferze. Dodatkowo, chmury zaciemniają widok. Także, na jasnej powierzchni lądów, jak na śniegu, piasku pustynnym i na niektórych obszarach zurbanizowanych pomiary mogą być zakłócone.

Kanadyjczycy, przygotowując mapę wymieszali całość pomiarów aerozoli pochodzących z instrumentów dwóch satelitów NASA, z informacjami o pionowym rozpraszaniu aerozoli z modelu komputerowego. Rezultaty tych badań ukazały się właśnie w Environmental Health Perspectives - pisze serwis NASA.

Według wyników badań, najgorsze powietrze, z największą koncentracją przekraczającą 80 mikrogramów na metr sześc., znajduje się we Wschodnich Chinach. Jest to region o znacznym stopniu uprzemysłowienia, gdzie nowe zakłady sąsiadują ze starymi kopalniami, elektrowniami, hutami oraz fabrykami, o których poziomie emisji nic nie wiadomo. Rząd Chin zdecydował kilka tygodni temu o zamknięciu 2 tys. z "najbardziej zatruwających powietrze" fabryk, kopalni i zakładów w tym właśnie regionie kraju - twierdzi The Wall Street Journal.

Dane do analizy naukowców kanadyjskich pochodzą z lat 2001-2006, ale The Wall Street Journal pisze, że władze potwierdziły, iż jakość powietrza w Chinach od 2006 roku jest coraz gorsza, nie lepsza.

W innych badaniach, jak studium naukowców dotyczących zanieczyszczenia powietrza w rejonie delty Jangcy, najgęściej zaludnionym regionie Chin i jednocześnie najszybciej rozwijającym się ekonomicznie regionie tego kraju, także stwierdzono drastyczne pogorszenie się jakości powietrza, wzrost zanieczyszczeń przy zdecydowanym wzroście zużytej energii - pisze portal Daily Tech.

Według mapy NASA i Kanadyjczyków, Polska znajduje się w obszarze podwyższonych stężeń PM2.5 na metr sześc. powietrza, z wartościami od 15 do 20 mikrogramów na metr sześc. Obszary o niższym stężeniu PM2.5 (10-15 mikrogramów na metr sześc.) to Polska północno-wschodnia (Warmia, Mazury, część Podlasia) oraz Pomorze. Poza naszym krajem w obszarze podwyższonych stężeń (15 - 20 mikrogramów na metr sześc.) znajdują się Niemcy, Czechy, Węgry, południowa Rumunia, południowa Bułgaria, Belgia, Holandia, północno-wschodnia Francja, południowo-wschodnia Wlk. Brytania (zwłaszcza region aglomeracji Londynu). Najgorsze powietrze w Europie ma dolina Padu we Włoszech - stężenie PM2.5 osiąga tam niemal 50 mikrogramów na metr sześc. - najlepsze Szwecja i Norwegia ze stężeniami około 5 mikrogramów na metr sześc. - zauważa NASA.

Poza Wschodnimi Chinami obszarem o podwyższonym stężeniu PM2.5 jest strefa Sahary w Afryce i przemysłowe regiony przybrzeżne tego kontynentu, zwłaszcza Maroko i Mauretania oraz w Afryce Środkowej Nigeria i Czad a także wschodnia Libia i zachodni Egipt Na obszarach tych stężenia PM2.5 sięgają 70 mikrogramów na metr sześc., na całym obszarze saharyjskim przekraczają 55-60 mikrogramów na metr. sześc. Duże stężenia PM2.5 , powyżej 65 mikrogramów na metr sześc. widoczne są także w Arabii Saudyjskiej, ZEA, Iraku i Kuwejcie, północnych Indiach i w Pakistanie - zwłaszcza na obszarach wydobycia ropy naftowej. MMEJ

PAP - Nauka w Polsce

krf/bsz