<strong>"Archeologia zamku w Janowcu. Dzieje budowli w świetle badań archeologicznych z lat 1976-2001" to pierwsza publikacja w historii, prezentująca wyniki badań archeologicznych na janowieckim zamku od ich rozpoczęcia w 1976 r. do 2001 r. Autorka, Maria Supryn, spędziła w Janowcu wielu sezonów archeologicznych. W książce stara się przekazać czytelnikom wiedzę na temat historii zamku, będącego jednym z bardziej interesujących zabytków architektury w Polsce.</strong> Zamek w Janowcu został zbudowany na początku XVI wieku z inicjatywy hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Firleja. Pełnił wówczas funkcję obronną. W kolejnych latach został znacznie rozbudowany przez ród Lubomirskich, którzy uczynili z niego - zdaniem specjalistów - jedną z najpiękniejszych rezydencji w Polsce. Na przestrzeni lat w zamku gościli m.in. królowie - Zygmunt III Waza i Michał Korybut Wiśniowiecki oraz wybitni pisarze i poeci - Jan Kochanowski i Henryk Sienkiewicz.
"Podejmując wysiłek opublikowania książki Pani Marii Supryn poświęconej wynikom badań archeologicznych janowieckiego zamku, Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym próbuje wypełnić lukę w piśmiennictwie o jednym z najbardziej interesujących zabytków architektury w Polsce - piszą wydawcy książki. - Pomimo niemal całkowitego rozpoznania historii budowlanej zamku dzięki podjętym na dużą skalę, wieloletnim, kompleksowym badaniom, wiedza o nim nie została dotąd wprowadzona do obiegu w takim stopniu, na jaki zabytek ten zasługuje".
Wydawcy są również przekonani, że publikowanie opracowań o nieco zawężonej problematyce - a takim jest, według nich, studium Marii Supryn - to nie tylko sposób na zapełnienie wspomnianej luki w pisaniu o zabytku, ale także działanie pozwalające myśleć w perspektywie niedalekiej przyszłości o ogólniejszym, obszerniejszym przedsięwzięciu wydawniczym.
"Chcielibyśmy, żeby książka Marii Supryn otworzyła serię publikacji poświęconych temu zabytkowi. Zmarły tego roku profesor Andrzej Gruszecki planował wydać podsumowanie swoich badań architektoniczno-historycznych prowadzonych tu w latach 1986-2000. Niestety nie zdążył zrealizować swojego zamierzenia. Wiadomo, że spadkobiercy spuścizny profesora chcą dzieło opublikować. Mamy świadomość, że dopiero spojrzenie przez pryzmat przynajmniej dwóch dziedzin badawczych: archeologii i historii architektury, da możliwie pełny obraz przeobrażeń budowli i wesprze dyskusję o wartości historycznej zabytku" - uważa Filip Jaroszyński, z Muzeum Zamek w Janowcu.
Publikacja książki zbiegła się z rocznicą 500-lecia budowy zamku (umownie przyjmuje się, że prace budowlane rozpoczęto w 1508 roku).
"Maria Supryn, jak mało kto, tworzy ducha tego miejsca. Można powiedzieć, że janowiecki zamek został wprost stworzony dla badaczki, i na odwrót... - podkreśla Jaroszyński. - Ponad już trzydziestoletnie związanie się z tym miejscem powoduje, że pracę wykonaną przez panią Marię podczas sezonów archeologicznych w ruinach janowieckiego zamku śmiało można określić dziełem jej życia. Dziękujemy autorce za podjęcie się przygotowania studium. Wierzymy, że po ukończeniu przez nią opracowywania wyników badań archeologicznych ze wszystkich stanowisk (bo z 56 wykopów, na razie około 55 proc. posiada swoją dokumentację), będziemy mogli jeszcze raz pochylić się nad tymi wynikami i podjąć próbę ich wydania".
Książka została wydana w ramach ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Programu "Dziedzictwo kulturowe", Priorytet 4. Ochrona zabytków archeologicznych. Jest częścią większego projektu, na który składało się również opracowanie badań archeologicznych prowadzonych w zamku w latach 1981, 1983, 1987 i 1998 oraz uporządkowanie ponad 30 tys. zabytków archeologicznych pozyskanych przez wszystkie lata prac badawczych.
***
Maria Supryn jest archeologiem, specjalistką w dziedzinie archeologii historycznej, której specyfiką są badania na stanowiskach z okresu późnośredniowiecznego i czasów nowożytnych. Ukończyła studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jest również absolwentką Studium Podyplomowego Archeologii Pradziejowej i Wczesnośredniowiecznej przy Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego.
Supryn prowadziła badania archeologiczne m.in. w pałacu w Boguchwale, grodzisku w Grabowcu, Bramie Krakowskiej w Jarosławiu czy kamienicach mieszczańskich na Starym Mieście w Lublinie.
Od lat jest związana zawodowo z Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym, na zlecenie którego prowadziła badania w tym mieście: na zamku (1973-74), w tzw. Faktorii Angielskiej (1977), kamienicy przy ulicy Senatorskiej 5, zw. Górskich (1982) oraz w Janowcu. To właśnie z janowieckim zamkiem związała się jako archeolog najtrwalej, bo od 1977 roku, aż do dziś.
PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Czechowicz
agt/bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
