W tym roku kampania odbywająca się od 15 do 28 marca pod hasłem „Kolonoskopia jest super” ma przekonać Polaków do poddawania się badaniom polegającym na wziernikowaniu jelita grubego. Patronat nad nią objęła m.in. Polska Unia Onkologii oraz Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej.

„Kolonoskopia jest najskuteczniejszym badaniem profilaktycznym, jakie wykonuje się w celu wczesnego wykrycia nowotworu” – powiedział konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej prof. Maciej Krzakowski, przewodniczący Krajowej Rady ds. Onkologii.

Z danych przedstawionych podczas spotkania wynika, że pod względem zachorowań rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem u kobiet (po raku płuca) i trzecim wśród mężczyzn (po raku płuca i raku prostaty). Jeśli chodzi o zgony onkologiczne, to u mężczyzn najczęstszą przyczyną umieralności jest tylko rak płuca, a u kobiet – rak płuca i rak piersi.

Zdaniem prof. Krzakowskiego, mężczyźni niemal tak samo często chorują na różnego typu nowotwory jak kobiety, ale u nich są one częstszą przyczyna zgonów. „Głównym tego powodem jest to, że mężczyźni rzadziej niż kobiety przestrzegają korzystnego dla zdrowia stylu życia, a także mniej chętnie poddają się badaniom, w tym również profilaktycznym” – powiedział.

Przykładem jest rak jelita grubego, który częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Mężczyźni również mniej chętnie poddają się kolonoskopii profilaktycznej.

„Badanie to służy wczesnemu wykrywaniu raka jelita grubego, kiedy jeszcze można go skutecznie leczyć, ale pozwala ono również uchronić przed tym nowotworem” – podkreślił konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii prof. Jarosław Reguła, kierownik Kliniki Gastroenterologii i Onkologii Klinicznej Centrum Onkologii w Warszawie.

Według specjalisty, profilaktyczna kolonoskopia aż o 60-90 proc. zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. „Podczas tego badania można wykryć i usunąć tzw. gruczolaka, czyli łagodną zmianę nazywaną polipem, z której zwykle powstaje guz złośliwy” – zapewnił. Często udaje się tego dokonać podczas tego samego badania.

Prof. Reguła zapewniał, że nie należy obawiać się tego badania. „W moim odczuciu strach czy wstyd nie ma racji bytu, gdy uświadomię sobie, że kolonoskopia może mnie uchronić przed zachorowaniem na raka. I do takiej zmiany myślenia zachęcam wszystkich Polaków”.

Specjalista przedstawił wyliczenia wykazujące, że dzięki przesiewowym badaniom z użyciem kolonoskopii przed rakiem jelita grubego uchroniono dotąd około 10 tys. Polaków. Od 2000 r., od kiedy zaczęto je wykonywać, przeprowadzono ponad 700 tys. kolonoskopii profilaktycznych. „W 2010 r., czyli po 10 latach jej stosowania, doszło do zahamowania w naszym kraju wzrostu umieralności na raka jelita grubego” – podkreślił.

Polscy onkolodzy chcą doprowadzić do spadku zachorowań i umieralności z powodu raka jelita grubego, co udało się już w USA (głównie dzięki upowszechnieniu kolonoskopii profilaktycznej). Dlatego liczba tych badań w naszym kraju stale się zwiększa. Prof. Reguła powiedział, że przewiduje się wykonywanie od 2022 r. 160 tys. kolonoskopii rocznie (obecnie wykonuje się ponad 100 tys.).

Zwiększana jest również liczba kolonoskopii profilaktycznych wykonywanych w znieczuleniu ogólnym. Od 2019 r. w taki sposób będzie można przeprowadzić co drugie takie badanie (wcześniej wykonywano co piąte). „Trzeba przełamać tabu, jakie wciąż jest wokół kolonoskopii. Ryzykowanie własnym życiem z powodu strachu przed badaniem jest nielogiczne” – przekonywała kierownik Poradni Psychoonkologii Centrum Onkologii dr Mariola Kosowicz.

Kolonoskopia profilaktyczna jest bezpłatna i mogą się jej poddać osoby w wieku od 50 do 64. roku życia, najbardziej narażone na raka jelita grubego. Do niektórych osób w tym wieku wysyłane jest zaproszenie na badanie, ale można się na nie zgłosić samodzielnie do ośrodka je wykonującego również bez takiego zaproszenia.

Katarzyna Urbańska z firmy Servier powiedziała, że kampania „Kolonoskopia jest super!” kierowana jest głównie do osób po pięćdziesiątce, ale każdy może w niej wziąć udział. W dziesięciu miastach m.in. w Gdańsku, Krakowie, Poznaniu, Lublinie i Warszawie, będzie można skorzystać z konsultacji lekarskich, wykładów (m.in. w ramach Uniwersytetów Trzeciego Wieku) oraz materiałów edukacyjnych.

Do kampanii włączyli się m.in. aktorzy Maria Pakulnis i Zbigniew Zamachowski oraz sportowcy Przemysław Saleta i Piotr Gruszka. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ ekr/