Najstarsze wyewoluowane skały granitowe na Ziemi, to liczące sobie 4,02 miliarda lat gnejsy z kompleksu gnejsów rzeki Acasta w północno-zachodniej Kanadzie, nazwane Idiwhaa, od terminu z języka ludu Tlicho (nazwa wywodzi się od określenia „starożytny” w języku tego ludu). Jednak skład tych skał różni się od typowej dawnej skorupy kontynentalnej. Różnice te oznaczają, że uformowały się w innym procesie.

Naukowcy z grupy, którą kierował dr Tim Johnson z Curtin University w Perth (Australia), użyli modelowania komputerowego, aby pokazać, że skały te wytworzyły się przez częściowe stopienie bogatych w żelazo, uwodnionych skał bazaltowych, w bardzo niskim ciśnieniu, odpowiadającym warunkom panującym w najwyższych kilku kilometrach skorupy ziemskiej.

Jak mówi dr Johnson, najłatwiej wytłumaczyć to przez upadki meteorytów, które dostarczyły energii potrzebnej do uzyskania wysokiej temperatury potrzebnej do stopienia skał. Symulacje komputerowe pokazały, że taki scenariusz jest fizycznie możliwy, a na dodatek musiało to być dość powszechne.

„Biorąc pod uwagę sporą ilość meteorytów około cztery miliardy lat temu, topnienie pod wpływem ich upadków mogło być dominującym mechanizmem tworzącym w tamtych czasach skały granitowe” - tłumaczy Johnson.

Naukowcy szacują, że stopieniu ulegały skały do 3 km w głąb górnej warstwy skorupy ziemskiej. Być może zbadane skały są jedynymi, które przetrwały do dzisiejszych czasów z tamtej epoki. Przypuszcza się, że w hadeiku i najwcześniejszych erach archaiku, czyli od około 4,5 miliarda do około 3,9 miliarda lat temu, miało miejsce intensywne bombardowanie Ziemi przez planetoidy (asteroidy), co powodowało topienie i przetwarzanie skał na powierzchni na skalę globalną.

Więcej na ten temat: https://www.nature.com/articles/s41561-018-0206-5.epdf?author_access_token=VidksO1cJab8OVR1mD1QZNRgN0jAjWel9jnR3ZoTv0OBIj2PN8NXu7ShpxQJdVbaejg7_EV13iMXwN_M4S8bv8ffRaiFW-bCrToH7YkG9JKLN2lalVdV5SDrE0j5vFNHcGSvKw-gxQsxlKlwNO28OA%3D%3D

(PAP)

cza/ agt/