Wycieczka rozpocznie się na Placu Małachowskiego przed ewangelickim Kościołem Świętej Trójcy, który został wzniesiony w 1779 roku wedle projektu Szymona Bogumiła Zuga i przez kilkadziesiąt lat był najwyższym budynkiem Warszawy. Dalej trasa poprowadzi do kamienicy Wedla przy ulicy Szpitalnej 8. Kamienica wzniesiona pod koniec XIX wieku zasłaniała fabrykę, która mieściła się w podwórzu. W kamienicy był sklep firmowy, który, choć w zmienionej formie, działa do dziś.

Uczestnicy wycieczki zobaczą też zabytkowy zespół budynków przy ul. Żelaznej, gdzie dawniej mieściła się Spółka Akcyjna Fabryk Metalowych Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Obecnie to siedziba teatru Sceny Prezentacje, Muzeum Przemysłu, Muzeum Drukarstwa.

Niemieckie korzenie mają też Browary Warszawskie "Królewskie" przy ul. Wroniej. Założone zostały w 1846 r. przez Konstanego Schiele, Henryka Klawego i Błażeja Haberbuscha. Wycieczka zakończy się na cmentarzu ewangelicko-augsburskim, założonym w roku 1792, gdzie spoczywają zasłużeni warszawscy Niemcy.

Trudno określić, kiedy Niemcy zaczęli osiedlać się w Warszawie, ale znaczny ich napływ nastąpił za czasów saskich, kiedy do stolicy przyjeżdżali zarówno urzędnicy dworscy, jak i wybitni specjaliści: architekci, malarze, inżynierowie, rzemieślnicy. Kolejne fale osadników niemieckich przybywały do Warszawy w wieku XIX i na pocz. XX.

Mimo innego języka i obyczajów, a najczęściej również wyznania (luteranizm) Niemcy warszawscy zaskakująco szybko asymilowali się z Polakami. W Warszawie - inaczej niż na przykład w Łodzi - nie wykształciła się zorganizowana mniejszość niemiecka lojalna wobec zaborcy rosyjskiego.

Niemieckie pochodzenie mieli tacy zasłużeni warszawiacy jak m.in.: kompozytor Józef Elsner (nauczyciel Fryderyka Chopina i dyrektor Teatru Narodowego), Oskar Kolberg ("ojciec polskiej etnografii"), Samuel Bogumił Linde (autor "Słownika Języka Polskiego"), architekci: Jakub Gay, Jan Kacper Heurich, malarze: Wojciech Gerson, Zygmunt Vogel oraz przemysłowcy: Wedlowie, Haberbuschowie, Schielowie, Klawowie, Gerlachowie, księgarze Gebethner i Wolff.

Wycieczka, otwarta dla wszystkich chętnych, będzie elementem podsumowania projektu "Ścieżki Mniejszości" - realizowanego przez Dom Spotkań z Historią i Fundację Inna Przestrzeń.

W ramach tego projektu uczniowie poznają historię i kulturę historycznych mniejszości Warszawy, a następnie sami opracowują tematyczne trasy spacerowe związane z tymi mniejszościami. ASZW

PAP - Nauka w Polsce

bsz