LIMITY OFICJALNE A NIELEGALNE SIECI

Według oficjalnych danych od stycznia do listopada polscy rybacy wyciągnęli około 90 tysięcy ton ryb. Oznacza to, że nie wypełniono tegorocznych limitów połowowych. Odłów szprota wynoszący 56 tys. ton stanowi jedynie 45 proc. dopuszczalnej ilości, zaś śledzia wydobyto o około 17 proc. mniej niż w ubiegłym roku. Sytuacja ta grozi obcięciem kwot połowowych w nadchodzącym roku.

Tymczasem działacze organizacji ekologicznej Greenpeace Polska uważają, ze rybacy nie przestrzegają prawa i odławiają więcej dorsza, niż wskazują raporty. Natrafili oni na wiele kilometrów nielegalnych sieci do odłowu dorsza rozpostartych w wodach Bałtyku. "Nie dość, że sieci te były nielegalnie rozciągnięte w morzu, to jeszcze żadna ze złowionych w nie ryb nie jest wymiarowa (...) widać, jaką krzywdę robią zarówno rybom, jak i morzu rybacy. Chcielibyśmy aby takie, ponad metrowe dorsze, jakie teraz pływają na przykład w Norwegii, wróciły na Bałtyk" - mówi rzecznik prasowy Greenpeace, Jacek Winiarski.

BRAK SPECJALISTYCZNYCH KUTRÓW

Zdaniem Grzegorza Hałubka, szefa Związku Rybaków Polskich głównymi powodami niskich wyników połowowych w mijającym roku są wydłużone okresy ochronne ryb, a także brak środków na modernizację jednostek połowowych, nie zaś zmniejszenie populacji ryb. Zmniejszyła się także ilość jednostek pływających przystosowanych do połowów. Tych przeznaczonych do odłowu szprota zmniejszyła się w 2004 roku ze100 do 60, śledzi - z 500 do 250, zaś jednostek odławiających dorsza jest o 400 mniej.

Naukowcy są zdania, ze konieczne jest jak najszybsze porachowanie pływających w Bałtyku ryb. Według prof. Jana Marcina Węsławskiego z Instytutu Oceanologii w Sopocie konieczne jest ustalenie, ile ryb możemy zabrać z bałtyckiego ekosystemu. "Bałtyk nie jest prywatnym terenem rybaków, oni korzystają z dobrodziejstw morza, a więc wszystkie połowy powinny być określone ściśle gospodarką połowową. Eksploatacja powinna odbywać się w sposób zrównoważony" – uważa Węsławski.

PRZEDSZKOLA DLA RYB

Na wyniki rachunków nie czekają ekolodzy. Na obszar Bałtyku na kilkutygodniowy rejs wypłynął statek Greenpeace Arctic Sunrise. Celem przedsięwzięcia była promocja morskich rezerwatów, zwanych też przedszkolami dla ryb. Przyrodnicy chcą chronić miejsca, w których szczególnie trzebione ryby, jak dorsz, będą mogły swobodnie rozmnażać się i odbudowywać populację. Projekt dotyczy głównie Głębi Bornholmskiej, gdzie dorsz przechodzi tarło i skąd rozprzestrzenia się na cały Bałtyk.

Tworzeniem takich miejsc ochrony mogliby być zainteresowani sami rybacy. Rolnicy hiszpańscy utworzyli rezerwat morski w rejonie wyspy El Sierro. Przed jego założeniem skutki połowów były marne, odkąd istnieje rezerwat, w morzu pojawiło się wiele gatunków, które odchodziły już w zapomnienie. Teraz rybacy łowią wokół rezerwatu, ale ryb mają wystarczająco dużo.

***

Od około 12 tysięcy lat, kiedy to topniejący lodowiec utworzył jezioro na miejscu dzisiejszego Bałtyku, morze przeszło wiele następujących po sobie wysłodzeń i zasoleń wody. Te drastyczne zmiany przekładały się bezpośrednio na zmiany w składzie gatunkowym. Dziś Bałtyk jest morzem relatywnie ubogim w gatunki zwierząt. Żyje tu około 500 gatunków makrofauny, podczas gdy w Morzu Północnym - ponad 2000.

PAP – Nauka w Polsce, Marta Stankiewicz

kol