
<p>Korzenie farmacji tkwią w alchemii, nauce tajemnej i magicznej, która wszakże zaowocowała wieloma odkryciami - twierdzi Jadwiga Sołoducho, chemik i farmaceutka. O tym, jak miejsce czarownic, magów i alchemików pomału zajęli naukowcy badaczka mówiła podczas wykładu „Od czarownic, magii, kryształowej kuli do prawdziwej nauki", wygłoszonego w ramach legnickiej edycji IX Dolnośląskiego Festiwalu Nauki. </p>
MAGOWIE, KTÓRZY PRZESZLI DO HISTORII
Sołoducho prezentuje sylwetki naukowców, którzy przez sobie współczesnych uważani byli za magów i czarownice. Wskazała, że w wielu przypadkach byli to badacze, którzy usiłowali wyjaśnić zjawiska rządzące światem lub poznać pożyteczne właściwości roślin i minerałów.
Wśród wymienionych postaci znalazł się Pitagoras, który - choć najbardziej znany jest jako wybitny matematyk - badał otaczający go świat. Albert Magnus badał właściwości kamieni i minerałów. Magią zajmował się również znany głównie ze swej pisarskiej twórczości Wergiliusz.
Słynny szwajcar Paracelsus prawdziwy cel alchemii widział w przyrządzaniu leków i zwalczaniu za ich pomocą chorób. Reprezentował kierunek zwany jatrochemią, czyli chemią medyczną. Wprowadził do lecznictwa wiele nowych preparatów.
WRÓŻBY, PRZEPOWIEDNIE I KAMIENIE, KTÓRE LECZĄ
Lekarzem, ale także wróżbitą i jasnowidzem był Nostradamus. Zajmujący się tą samą działalnością John Dee, faworyt królowej Anglii Elżbiety I, jako jeden z pierwszych wykorzystywał do wróżenia prototyp późniejszej kryształowej kuli – lustro z obsydianu.
„Stosowana potem, jako następstwo lustra, kryształowa kula – atrybut magów i czarownic - wykonana była z kryształu górskiego lub kamieni szlachetnych i półszlachetnych. Miało to swoje uzasadnienie, bowiem także minerałom przed wiekami przypisywano pewne moce. Współczesna nauka potwierdziła te przypuszczenia” - przekonuje dr Sołoducho.
Jak podkreśla, takim minerałem jest nie tylko kryształ górski. Także lubiany przez magów "żad" posiada pewne pożądane właściwości. Może pomagać chociażby w zwalczaniu depresji.
MAGICZNA MOC ROŚLIN
„Współczesnych naukowców z alchemikami z przeszłości łączy wiara w lecznicze właściwości roślin” - zaznacza autorka wykładu, wskazując znaną już na przełomie XVI i XVII wieku tabelę magicznych ziół, z wyszczególnieniem wpływu roślin na konkretne narządy i zmysły.
„Wiele z tych roślin wykorzystywanych jest w lecznictwie do dzisiaj.W odróżnieniu od naszych przodków, potrafimy powiedzieć, z czego ich moc wynika. Wcześniej znano jedynie skutek, a nie sposób i mechanizm działania” – tłumaczy Sołoducho.
„Niektóre z tych roślin stosowane były już starożytnej Grecji czy Egipcie. O tymianku pospolitym można przeczytać w papirusie Ebersa sprzed 3,5 tys. lat. W starożytnym Egipcie służył on m.in. do balsamowania zwłok” - przypomina farmaceutka.
Badaczka zwraca uwagę na znane od wieków w lecznictwie rośliny: wilcze jagody, lubczyk, bazylię ogrodową, chmiel, pokrzywę, tymianek pospolity, koperek, gorczycę, rumianek, miętę i szałwię. Jej zdaniem największą moc ma jednak czosnek.
Dziś naukowcy potwierdzają to, czego dawni medycy byli pewni od dawna: że jedzenie czosnku wzmaga odporność. Jest to antybiotyk, który dodatkowo obniża poziom cholesterolu i hamuje rozwój komórek rakowych.
„Już w 1655 roku londyński College zalecał przyjmowanie czosnku jako leku na dżumę” - podkreśla Sołoducho. Dodaje, że czosnek jest głównym składnikiem powstałego w XVIII wieku tzw. octu czterech złodziei, używanego we Francji po dziś dzień. Historia tego specyfiku sięga 1721 roku.
"Gdy czterech przestępców pracując w trakcie epidemii dżumy przy oczyszczaniu miasta ze zwłok, zażywało specyfik, na który składało się rozgrzane wino z czosnkiem. Okazało się, że dzięki temu uodpornili się i przeżyli mimo styczności z zarazkami" - opowiada doktor.
Wiedza o ziołach czy minerałach, która w przeszłości była czymś tajemnym, budzącym strach i grozę, dziś jest zrozumiała i zaaprobowana jako część medycyny. Magów, czarodziejów, szarlatanów zastąpili fizycy, medycy i farmaceuci” - podsumowuje Sołoducho.MSJ
PAP - Nauka w Polsce
kol
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.