Historia i kultura

Rocznica wybuchu I Powstania Śląskiego

powstanie_slaskie.150.jpg
powstanie_slaskie.150.jpg

<p><strong>87. rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego, przypadającą w czwartek 17 sierpnia,</strong> przedstawiciele katowickich władz uczcili składając kwiaty pod Pomnikiem Powstań Śląskich i powstańczego przywódcy Wojciecha Korfantego. Powstanie, spontaniczny zryw polskiej ludności, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska do Polski. Upadło po 10 dniach, ale przygotowało grunt do dwóch kolejnych zrywów. Trzy powstania śląskie przesądziły o przyłączeniu Śląska do Polski. To jedyne, obok wielkopolskiego, polskie powstania zakończone sukcesem.</p>

"O powstaniach pamięta więcej ludzi niż może się wydawać. Niekoniecznie musi się to wiązać z udziałem w ceremoniałach. Pamięć ta jest obecna wśród osób starszych, ale odradza się również w młodszym pokoleniu" – mówi wojewoda Tomasz Pietrzykowski.

Kwiaty złożono też w czwartek pod obeliskiem upamiętniającym doktora Andrzeja Mielęckiego. 17 sierpnia 1920 roku w Katowicach doszło do zamieszek. Francuscy żołnierze patrolujący miasto oddali strzały do bojówek demolujących polskie sklepy. Kiedy doktor Mielęcki chciał udzielić pomocy rannym Niemcom, zaatakowali go niemieccy bojówkarze. Potem, już rannego, wyciągnęli z ambulansu wiozącego do szpitala, skatowane ciało wrzucili do rzeki Rawy. Tragiczna śmierć lekarza przyśpieszyła wybuch II powstania śląskiego. Imię doktora Mielęckiego nosi kilka szpitali i ulic na Śląsku.

Pierwsze powstanie śląskie wybuchło w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku. Jego główną przyczyną było rozczarowanie ludności śląskiej decyzją traktatu wersalskiego, zarządzającego przeprowadzenie na Górnym Śląsku plebiscytu. Do pierwszych walk doszło po krwawym stłumieniu strajku polskich robotników w kopalni "Mysłowice". Po kilku dniach zostało stłumione przez oddziały niemieckiego Grenzschutzu.

Za kilka dni przypada również rocznica wybuchu II powstania śląskiego (19 sierpnia 1920). Tym razem nie wybuchło ono spontanicznie, lecz zostało ogłoszone przez Dowództwo Główne Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska i Polski Komisariat Plebiscytowy.

Głównym celem drugiej walki zbrojnej Ślązaków było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej strażą obywatelską, a następnie - nowo utworzoną policją plebiscytową.

24 sierpnia 1920 roku Międzysojusznicza Komisja Plebiscytowa ogłosiła rozwiązanie niemieckiej policji i powołała równocześnie Policję Górnego Śląska o polsko-niemieckim składzie. Powstańcy uzyskali również obietnicę ukarania przywódców antypolskich ekscesów i usunięcie z obszaru objętego plebiscytem osób które przybyły tu po 1 sierpnia 1919 roku.

Trzecie powstanie śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku. Było reakcją na niekorzystny dla Polski werdykt interpretującej wyniki Międzysojuszniczej Komisji Plebiscytowej - Polska miała otrzymać tylko powiaty pszczyński i rybnicki. W wyniku powstania, Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z terenu objętego plebiscytem do Polski przyłączono 29 proc. obszaru i 46 proc. ludności.

PAP - Nauka w Polsce, Anna Gumułka

reo

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera