Badania oparte były na analizie DNA. Wynika z nich, że ostatnie mamuty włochate, żyjące pomiędzy 40 tys. a 4 tys. lat temu, pochodziły z Ameryki Północnej. Zdaniem autorów, Hendrika Poinara i Regida Debruyne\\'a z McMaster University, badania te mogą wywołać sporą kontrowersję wśród paleontologów.

"Naukowcy cały czas myśleli, że skoro mamuty zamieszkiwały tak rozległą przestrzeń - od Europy Wschodniej po Amerykę Północną - to północnoamerykańska populacja nie powinnam mieć większego znaczenia w ewolucji gatunku" - wyjaśnia Poinar.

Poinar i Debruyne przez ostatnie trzy lata zbierali i pieczołowicie analizowali próbki DNA mamutów syberyjskich i północnoamerykańskich.

"Migracje przez Beringię - most lądowy, który łączył Alaskę z Syberią - należały do rzadkości. Przesmyk ten służył jako filtr, dzięki któremu wschodnia i zachodnia populacja mamutów włochatych żyły osobno" - mówi Poinar. Jak dodaje, najnowsze badania wskazują jednak, że mamuty zadomowiły się w Ameryce Północnej wcześniej niż dotąd sądzono. Stamtąd część z nich wróciła na Syberię i być może zdominowała genetycznie i zastąpiła istniejącą tam populację.

"Takie zastąpienie jednej populacji przez inną nie jest czymś rzadkim w małej skali, jednak na skalę kontynentu nie zdarza się często" - komentuje jeden ze współautorów badań, Ross MacPhee z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej.

Jak dodaje, naukowcy nie spodziewali się, że wyniki badań będą aż tak przełomowe. "Tego typu odkrycia możliwe są dzięki analizom DNA. Kości i zęby nie zawsze są tak wrażliwymi przewodnikami" - podkreśla.

"Przez ponad sto lat wszelkie dyskusje o mamutach włochatych koncentrowały się przede wszystkim na dobrze przebadanych mamutach euroazjatyckich. Niewiele uwagi poświęcano znaleziskom z Ameryki Północnej. Powszechnie sądzono, że ich udział w ewolucyjnej historii gatunku był nieistotny. Najnowsze badania dowodzą czegoś wręcz przeciwnego" - tłumaczy Debruyne.

"Drzewo genealogiczne" mamutów jest ciągle kwestią sporu. Niektórzy naukowcy są przekonani, że pierwsze proto-mamuty pojawiły się w Afryce około siedmiu milionów lat temu, razem z przodkami azjatyckich słoni. Około pięciu-sześciu milionów lat temu migrowały one do Chin, na Syberię i - prawdopodobnie - do Ameryki Północnej. Dużo później mamuty włochate, gatunek przystosowany do mroźnego klimatu, przekroczył Beringię i dodarł na Alaskę i Jukon.

"To, co stało się później, jest tajemnicą. Wszystko wskazuje na to, że forma syberyjska zanikła i została zastąpiona przez północnoamerykańską" - mówi Poinar. KRX

PAP - Nauka w Polsce

bsz