Dr Odile Petit z Narodowego Centrum Badań Naukowych w Strasburgu prowadziła przez cztery miesiące badania na dwóch żyjących w indonezyjskim parku narodowym stadach makaków (Macaca tonkeana).

Badaczka zaobserwowała, że grupa zawsze zaczynała się poruszać pod wpływem ruchu jednej z małp, która odbiegała na odległość 1 do 5 metrów, po czym czekała, aż dołączą do niej pozostałe.

Czasami zdarzały się konflikty interesów - na przykład jedna małpa biegła w kierunku pożywienia, a druga wybiegała w przeciwną stronę, chcąc znaleźć miejsce na odpoczynek, co mogło prowadzić do podziałów w grupie. Inne makaki ustawiały się za wybranym liderem, ale w końcu przeważało zdanie liczniejszej grupy (jak widać, małpy potrafią określić, kto ma przewagę liczebną). Jak się wydaje, powodzenie małpy - lidera wśród "wyborców " nie miało związku z jej wiekiem, płcią ani statusem w stadzie. Nawet małpie dzieci potrafiły zapoczątkować ruch we właściwym kierunku.

Inne gatunki małp, na przykład goryle górskie, preferują model dyktatorski. Posiwiały, dominujący samiec narzuca swoją wolę posłusznemu stadu. Także konie, mangusty czy wilki tradycyjnie słuchają jednego przywódcy. Zdaniem wielu ekspertów demokracja jest jednak skuteczniejsza - pozwala wykorzystać doświadczenie wszystkich członków grupy. Wbrew pozorom, kolektywne podejmowanie decyzji jest też typowe dla znanych ze znakomitej współpracy pszczół i mrówek. Królowa zajmuje się u nich głównie produkcją jaj. PMW

PAP - Nauka w Polsce

bsz