Zdjęcia z satelity geograficznego ustalić zasięg nieistniejącego już jeziora Skaliskiego na Pojezierzu Mazurskim sprzed 13 tysięcy lat. Badania śladów jeziora prowadzone były w związku z opracowywaniem kolejnych arkuszy Geologicznej Mapy Polski http://www.pgi.gov.pl/mapy/dane/smgp w skali 1:50 000. Arkusze te obejmują północno-wschodni rejon Pojezierza Mazurskiego i były przygotowywane przy wykorzystaniu zdjęć satelitarnych, numerycznego modelu terenu oraz zdjęć geologicznych.

\"Na północny wschód od Węgorzewa zlokalizowaliśmy kopalny zbiornik jeziorny o powierzchni ponad 100 km kw., porównywalny pod względem wielkości z dzisiejszym jeziorem Śniardwy\" - mówi prowadząca badania śladów jeziora, Katarzyna Pochocka-Szawarc z Państwowego Instytutu Geologicznego. http://www.pgi.gov.pl

Osady tego jeziora wypełniają Nieckę Skaliską. \"Dlatego nazwaliśmy go Skaliskim. Przez nieckę płyną obecnie rzeki Węgorapa i Gołdapa należące do zlewni Pregoły. Północna część tego zbiornika znajduje się już poza granicą Polski, w Obwodzie Kaliningradzkim\" - mówi.

Jezioro powstało w schyłkowym okresie ostatniego zlodowacenia, około 13 tys. lat temu. Istniało stosunkowo krótko, a jego koniec miał charakter katastroficzny.

Spływające z północnego wschodu wody z topniejącego lodowca, spiętrzone w naturalnym zbiorniku, przerwały barierę i gwałtownie spłynęły na północ. Ślady tej katastrofy widać w postaci silnej erozji w dolinie rzeki Węgorapy, która - już poza granicą Polski - płynie głębokim jarem.

PAP - Nauka w Polsce, Andrzej Markert

26 kwietnia 2005

reo