W często występującej niedokrwistości z niedoboru żelaza dochodzi do upośledzenia syntezy hemu i powstawania czerwonych krwinek mniejszych niż prawidłowe i zawierających mniej hemoglobiny. Za mała liczba czerwonych krwinek nie wystarcza do transportu tlenu w organizmie.

Niedokrwistość może być spowodowana infekcjami, czynnikami genetycznymi lub niedoborami żywieniowymi. Objawia się między innymi zmęczeniem, drażliwością, problemami z koncentracją, bólami głowy, wypadaniem włosów, kruchymi paznokciami i suchą skórą. Czasem pojawiają się zaburzenia apetytu (tzw. pica), na przykład chęć jedzenia i przeżuwania papieru, ziemi czy lodu.

Osobom cierpiącym na niedokrwistość z niedoboru żelaza lekarze przepisują zwykle jego doustne suplementy oraz leczą ewentualną przyczynę niedokrwistości. Jednak bardzo niewielka ilość żelaza z tabletek jest wchłaniana do organizmu. Ponadto doustne suplementy żelaza mogą powodować jego nadmiar, a co za tym idzie - stan zapalny i rozstrój żołądka oraz zaburzyć równowagę mikrobiomu jelitowego, prowadząc do podrażnienia i/lub stanu zapalnego jelit. Dlatego suplementy żelaza są czasami przepisywane razem z probiotykami, zawierającymi pożyteczne bakterie.

Teraz Poonam Sagar, Nitin Kumar Singhal i ich współpracownicy z Panjab University w Chandigarh (Indie) poszli o krok dalej, dodając prebiotyki (które są w zasadzie pożywieniem dla bakterii probiotycznych), aby stworzyć trzyelementowy suplement żelaza, który może być skuteczniejszy niż istniejące opcje. Naukowcy połączyli błonnik pokarmowy z prosa, probiotyczne bakterie Lactobacillus rhamnosus oraz kompleks zawierający żelazo.

W badaniach klinicznych stosowanie „potrójnego” suplementu skutecznie przywróciło poziom żelaza we krwi u myszy z anemią, nie wywołując reakcji zapalnej ani nie zaburzając równowagi mikrobioty jelitowej.

Po dwóch tygodniach u myszy karmionych suplementem udało się przywrócić do normy poziom hemoglobiny, zaobserwowano skuteczne wchłanianie żelaza przez organizm oraz zwiększoną ekspresję genów związanych z transportem żelaza przez czerwone krwinki, co wskazuje na przywrócenie metabolizmu żelaza. Przywrócono też populację pożytecznych bakterii jelitowych w porównaniu z myszami z niedokrwistością.

- Dzięki rozwojowi dostarczania żelaza za pomocą biomateriałów, badania te oferują przełomowe podejście do leczenia anemii, bezpośrednio przyczyniając się do poprawy odżywiania i długoterminowego zdrowia publicznego – wyjaśnia Poonam Sagar.

Paweł Wernicki(PAP)

pmw/ zan/