„Polska intensyfikuje swoje działania na rzecz pogłębienia współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną. Prowadzone rozmowy dotyczą możliwości ulokowania w naszym kraju wyspecjalizowanego ośrodka ESA, którego działalność koncentrowałaby się na zagadnieniach związanych z wykorzystaniem potencjału kosmicznego na rzecz bezpieczeństw. Wynika to przede wszystkim z dynamicznej sytuacji geopolitycznej i zauważalnego rosnącego znaczenia przestrzeni kosmicznej dla wzmacniania odporności – tzw. resilence w wymiarze krajowym i europejskim” - poinformowała POLSA, poproszona przez PAP o informacje nt. planów i działań dotyczących planów utworzenia w naszym kraju europejskiego ośrodka ESA.

POLSA podkreśliła, że „rozwój krajowych możliwości technologicznych w ostatnich latach, coraz silniejszy sektor przemysłowy oraz rosnąca aktywność instytucjonalna sprawia, że Polska postrzegana jest jako wiarygodny partner do podjęcia większej odpowiedzialności w strukturach ESA. Proponowane kierunki specjalizacji są powiązane zarówno z obszarami, w których Polska już dziś rozwija się dynamicznie, jak i takimi, które w perspektywie długoterminowej przyczynią się do wzmocnienia bezpieczeństwa narodowego. Na obecnym etapie dyskusje skupiają się na wypracowaniu takiego modelu współpracy, który najlepiej odpowiadałby zarówno potrzebom ESA, jak i potencjałowi Polski”.

Rozmowy z ESA - jak podano - prowadzone są na szczeblu rządowym, przy udziale szefa polskiej delegacji do ESA, ministra właściwego ds. gospodarki oraz Polskiej Agencji Kosmicznej, z zachowaniem „spójności międzyinstytucjonalnej i zgodności ze strategicznymi priorytetami państwa w zakresie bezpieczeństwa, innowacyjności i rozwoju technologicznego”.

„Obecnie trwają analizy różnych możliwych modeli współpracy, a kwestie dotyczące statusu prawnego czy potencjalnych lokalizacji pozostają przedmiotem pogłębionych konsultacji z partnerami międzynarodowymi i krajowymi” - przekazała agencja.

„Priorytetem pozostaje stworzenie najlepszych możliwych warunków do realizacji przyszłych zadań ESA w Polsce, z jednej strony odpowiadających na potrzeby i oczekiwania Agencji, z drugiej zaś wspierających rozwój polskich kompetencji technologicznych, zwiększających udział krajowego sektora kosmicznego w projektach międzynarodowych oraz wzmacniających strategiczną pozycję Polski w europejskim ekosystemie kosmicznym” - informuje POLSA.

O tym, że Polska stara się o budowę ośrodka Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w Polsce, premier Donald Tusk poinformował na konferencji prasowej 24 lipca, po spotkaniu z astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim. Przekazał, że na temat planów minister finansów i gospodarki Andrzej Domański rozmawiał z dyrektorem generalnym ESA Josefem Aschbacherem. Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) Marta Wachowicz dodała, że ośrodek ESA miałby być poświęcony technologiom podwójnego zastosowania, czyli przeznaczonym do celów cywilnych i wojskowych.

– Rozpoczynamy starania Polski jako ważnego kraju w Europie Centralnej o ośrodek Europejskiej Agencji Kosmicznej. To jest miara naszych ambicji, bardzo ważny i odważny krok – podkreślała Wachowicz podczas lipcowej konferencji w KPRM. Jak mówiła, plany te mają też znaczenie gospodarcze i związane z bezpieczeństwem. Ich realizacja miałaby pozwolić na to, „żeby kosmos stał się narzędziem, aby był faktycznie wykorzystany przez sektor administracji państwowej, służb, zarządzania kryzysowego”.

Europejska Agencja Kosmiczna posiada ośrodki w kilku krajach. Główna siedziba agencji mieści się w Paryżu. Są też ośrodki pod Monachium i w Kolonii (chodzi o ośrodek szkolenia astronautów EAC, czyli siedzibę Europejskiego Korpusu Astronautów), gdzie trenował przed lotem w kosmos Sławosz Uznański-Wiśniewski. Inne niemieckie miasto - Darmstadt - jest siedzibą Centrum Operacji Kosmicznych ESOC (European Space Operations Centre). W Holandii, w Noordwijk, znajduje się ośrodek ESTEC (European Space Research and Technology Centre). Prowadzone są tam główne prace nad projektowaniem nowych misji kosmicznych, testowaniem technologii kosmicznych oraz sprawdzaniem gotowych satelitów i ich komponentów.

Mniejsze ośrodki znajdują się też w Wielkiej Brytanii. Tamtejsze European Centre for Space Applications and Telecommunications (ECSAT, umiejscowione w Oxfordshire), zajmuje się kwestiami dotyczącymi m.in. telekomunikacji czy zmian klimatu. Kolejny taki ośrodek - poświęcony np. bezpieczeństwu kosmicznemu, edukacji czy operacji małych satelitów - jest w Belgii (European Space Security and Education Centre, ESEC). Instytut Badawczy ESRIN (European Space Research Institute) mieści się we Frascati (Włochy). Prowadzone są tam m.in. badania z wykorzystaniem danych z satelitarnych obserwacji Ziemi. Z kolei w usytuowanym w Madrycie (Hiszpania) centrum badawczym ESAC rozwijana jest astronomia, prowadzone są badania Układu Słonecznego i badania fizyczne z wykorzystaniem danych z misji ESA.

- Naprawdę warto, by Polska także miała taki ośrodek. Byłby to kolejny krok budowania naszej pozycji w kosmicznej Europie i na świecie - po zwiększeniu naszego wkładu do ESA trzy lata temu i po wysłaniu astronauty z misją na Międzynarodową Stację Kosmiczną – podkreślał w niedawnej rozmowie z PAP prof. Grzegorz Wrochna ze Związku Polskich Przedsiębiorców Przemysłu Kosmicznego, który kierował POLSA do marca 2025 r.(PAP)

Nauka w Polsce

zan/ bar/