Lustrzeń meksykański to dorastająca najwyżej 12 centymetrów długości rybka słodkowodna z rodziny kąsaczowatych. W meksykańskich jaskiniach w ciągu mniej więcej 1,5 miliona lat powstały jej ślepe i pozbawione ubarwienia formy, nazywane ślepczykiem jaskiniowym. Obie formy mogą się ze sobą krzyżować, jednak różnią się pod wieloma względami, nie tylko wyglądem. Podobnie jak niektóre inne ryby, postać żyjąca w rzekach potrafi zregenerować swoje serce, ale jaskiniowa jest pozbawiona tej zdolności.

Badający genom lustrzenia zespół dr Mathildy Mommersteeg z uniwersytetu w Oksfordzie porównał genomy obu form ryby. Okazało się, że geny lrrc10 oraz caveolin były znacznie bardziej aktywne w przypadku rzecznej odmiany z uszkodzonym sercem.

Następnie badacze wyłączyli aktywność genu lrrc10 u różnych ryb potrafiących regenerować swoje serca – na przykład u danio pręgowanego.

Jak się okazało, pozbawione prawidłowo działającego lrrc10 danio nie były już zdolne do pełnej regeneracji swoich serc - pozostawały blizny. Zbliznowaciałe serce nie kurczy się prawidłowo, co zmniejsza jego zdolność do pompowania krwi.

Geny lrrc10 oraz caveolin są obecne również u ludzi, przy czym lrrc10 ma związek z patologią znaną jako kardiomiopatia rozstrzeniowa. W jej przypadku serce staje się duże i niewydolne.

Autorzy badań mają nadzieję, że w przyszłości dzięki oddziaływaniu na geny możliwa będzie regeneracja uszkodzonego, zbliznowaciałego mięśnia sercowego u pacjentów po zawale. Działanie odpowiednimi lekami lub za pomocą technik edycji genów pozwoliłoby uniknąć rozwinięcia się niewydolności serca, w przypadku której jedynym wyjściem bywa nie zawsze osiągalny przeszczep.(PAP)

pmw/ agt/