Naukowcy po raz pierwszy połączyli w jednym badaniu dane dotyczące 44 gatunków ptaków zamieszkujących góry i wzgórza Wielkiej Brytanii, Alp, Półwyspu Iberyjskiego i Skandynawii. Analizowano zmiany ich populacji w pierwszej dekadzie XXI wieku.

Wyniki badania opublikowane w czasopiśmie ”Global Change Biology” (DOI: 10.1111/gcb.14522) nie są optymistyczne - liczebność badanych gatunków zmniejszyła się w tym okresie średnio o 7 procent. Choć w przypadku ośmiu gatunków zaobserwowano wzrost populacji, spadła ona znacząco u 14 gatunków.

”Czyni to sytuację ptaków górskich znacząco gorszą niż na przykład europejskich ptaków leśnych, których liczebność w tym samym okresie nie zmieniła się” – uważa Aleksi Lehikoinen z Fińskiego Muzeum Historii Naturalnej Luomus (będącego częścią Uniwersytetu Helsińskiego), który kierował badaniem.

W najgorszej sytuacji są gatunki, które występują wyłącznie w obszarach górskich i które nie są w stanie przetrwać w innych siedliskach w Europie. Ich liczebność spadła aż o 10 proc. w badanym okresie.

Autorzy badania zauważyli też różnice między poszczególnymi regionami. Podczas gdy w Skandynawii i na Półwyspie Iberyjskim populacje górskich ptaków zmniejszyły się znacząco, w Wielkiej Brytanii i w Alpach pozostały na tym samym poziomie.

Największym zagrożeniem dla tych gatunków są zmiany klimatu – wskazują badacze – silnie wpływające na wrażliwe górskie ekosystemy. Gatunki przeważnie reagują przemieszczając się coraz wyżej, ale im bliżej szczytów górskich, tym mniej powierzchni do zasiedlenia.

Naukowców martwią też zmiany w użytkowaniu ziem na terenach górskich. ”Na Półwyspie Iberyjskim zmniejszenie wypasu na halach górskich prowadzi do ponownego ich zalesiania, co z kolei wpływa na zmniejszanie populacji gatunków ptaków zamieszkujących otwarte przestrzenie” - mówi Paivi Sirkia z Muzeum Luomus.

Autorzy publikacji wskazują na potrzebę dalszych badań nad górskimi gatunkami ptaków, by ustalić regionalne zagrożenia dla poszczególnych populacji. (PAP)

dwo/ jjj/