Historia i kultura

70. rocznica strajku i manifestacji chłopskiej w Krzeczowicach

<p>W Krzeczowicach k. Przeworska na Podkarpaciu uczczono w niedzielę <strong>70. rocznicę wielkiego strajku chłopskiego</strong> oraz poprzedzającej go, największej w dziejach polskiego ruchu ludowego, manifestacji chłopskiej w pobliskich Nowosielcach.</p>

 W 1936 r. w Krzeczowicach doszło do krwawo stłumionego strajku, w którym chłopi, głównie robotnicy folwarczni, zaprotestowali przeciwko panującej na wsi nędzy, żądając "chleba, wolności, ziemi i pracy". Strajkujących zaatakowała policja, otwierając ogień do chłopów. Zginęło osiem osób, a 27 zostało rannych. Wielu uczestnikom strajku wytoczono potem polityczne procesy.

Strajk w 1936 r. w Krzeczowicach poprzedziła wielka manifestacja chłopska w pobliskich Nowosielcach, gdzie żywa była pamięć o tamtejszym wójcie Michale Pyrzu, który w 1624 r. stanął na czele gromady chłopów i ocalił rodzinną wieś przed Tatarami. Na przełomie 1935-1936 r. zrodziła się tam myśl uczczenia pamięci chłopa-bohatera.

W porozumieniu i przy wsparciu władz ówczesnego Stronnictwa Ludowego, bohaterskiemu wójtowi chłopi usypali dziewięciometrowy kopiec, uwieńczony głazem z wyrytym napisem: Michał Pyrz 1624 - 1936. Poświęcenie tego kopca stało się okazją do olbrzymiej, największej w historii polskiego ruchu ludowego manifestacji chłopskiej, w której, według różnych źródeł, wzięło udział 150 - 200 tysięcy uczestników. Na uroczystość przybył m.in. generalny inspektor sił zbrojnych generał Rydz Śmigły, ale uczestnicy manifestacji wznosili okrzyki na cześć Wincentego Witosa.

W niedzielę po mszy w intencji uczestników krzeczowickiego strajku, biorący udział w uroczystości przeszli przed pomnik ofiar chłopskiego buntu, gdzie delegacje ludowców, samorządów i młodzieży złożyły wieńce i kwiaty. Odbył się apel poległych. Obecne były rodziny ofiar strajku.

Niedzielna manifestacja w Krzeczowicach stała się okazją do ostrej krytyki rządzącej koalicji. Wiceprezes Naczelnego Komitetu PSL, poseł Jan Bury podkreślił w swoim wystąpieniu, że w 1936 r. chłopi, dając w tej wsi początek walkom o godność i sprawiedliwość w przedwojennej Polsce, sprzeciwili się jednocześnie zamachom na demokrację.

"Z podobną sytuacją mamy także dziś do czynienia, z ewidentnym zamachem na demokrację. Jaskrawym dowodem jest np. próba zmiany ordynacji wyborczej do samorządów na krótko przed wyborami" - powiedział Bury. MSZ

PAP - Nauka w Polsce
reo

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Wikipedia/ domena publiczna

    Benedykt Dybowski został naukowcem na zesłaniu, a potem udał się tam już dobrowolnie

  • Fot. Wikipedia/ domena publiczna

    55 lat temu zmarł Władysław Anders, legendarny dowódca II Korpusu Polskiego

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera